Luận văn Tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, Thành phố Hà Nội

Nội dung tài liệu: Luận văn Tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, Thành phố Hà Nội

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ../ . / .. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THANH AN TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THƢỜNG TÍN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – NĂM 2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ../ . / .. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THANH AN TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THƢỜNG TÍN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÝ THỊ HUỆ HÀ NỘI – NĂM 2020
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là nghiên cứu của cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Lý Thị Huệ. Các kết quả được trình bày trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong bất cứ công trình khoa học nào khác. Những tài liệu sử dụng tham khảo trong luận văn đều được trích dẫn nguồn một cách đầy đủ và chính xác. Tác giả Nguyễn Thị Thanh An
4. LỜI CẢM ƠN Tác giả luận văn xin trân trọng cảm ơn sự hướng dẫn, giúp đỡ tận tình, trách nhiệm của TS. Lý Thị Huệ trong suốt quá trình thực hiện nghiên cứu và hoàn thành luận văn thạc sĩ: “Tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội”. Tác giả luận văn cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy giáo, cô giáo, cán bộ, nhân viên Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình giúp đỡ cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi hoàn thành luận văn. Tác giả luận văn cũng trân trọng cảm ơn lãnh đạo và chuyên viên phòng Nội vụ huyện Thường Tín đã quan tâm, giúp đỡ trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tác giả Nguyễn Thị Thanh An
5. MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các bảng MỞ ĐẦU: ................................................................................................ 1 Chƣơng 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG .................................................. 11 1.1. Thi đua, khen thưởng ....................................................................... 11 1.2. Tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng ....................... 19 1.3. Các yếu tố tác động đến tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng .............................................................................................................. 33 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THƢỜNG TÍN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY ............................................................... 39 2.1. Thực trạng xây dựng và ban hành pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội hiện nay ....................................... 39 2.2. Thực trạng triển khai tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội hiện nay ................. 46 2.3. Thực trạng thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm về tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội hiện nay ........................................................... 73 Chƣơng 3: GIẢI PHÁP NHẰM BẢO ĐẢM VIỆC TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THƢỜNG TÍN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY .......................... 79 3.1. Giải pháp nhằm bảo đảm việc xây dựng và ban hành pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội hiện nay ..... 79 3.2. Giải pháp nhằm bảo đảm việc triển khai tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội hiện nay ................................................................................................................... 83 3.3. Giải pháp nhằm bảo đảm việc thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm về tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội hiện nay. ................ 95 KẾT LUẬN ......................................................................................... 100 DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN ............................................. 102 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................ 103
6. DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Số lượng tập thể, cá nhân thuộc huyện Thường Tín được khen thưởng cấp nhà nước giai đoạn 2015 - 2019 .................................................................................... 60 Bảng 2.2. Số lượng tập thể, cá nhân thuộc huyện Thường Tín được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội khen thưởng giai đoạn 2015 - 2019 .......................................... 61 Bảng 2.3. Số lượng tập thể, cá nhân thuộc huyện Thường Tín được Ủy ban nhân dân huyện Thường Tín khen thưởng giai đoạn 2015 - 2019 ........................................ 62
7. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Thi đua khen thưởng là động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới” [5, tr.1]. Mục đích của các phong trào thi đua được Người chỉ rõ: “Thi đua ái quốc nhằm ba mục đích: diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm. Tức là làm cho nhân dân no, ấm, biết chữ, làm cho Tổ quốc được độc lập, tự do” [34, tr.236]. Muốn đạt được mục đích ấy, trước hết cần xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện cho chu đáo, cho sát với hiện thực khách quan. Tức là: “Phải có kế hoạch tỉ mỉ. Kế hoạch đó phải do từng đơn vị nhỏ, từng gia đình, từng cá nhân bàn bạc kỹ, hiểu biết thấu, vui vẻ làm” và “Nội dung của kế hoạch phải thiết thực, rõ ràng, đúng mực” [34, tr.270]. Hơn nữa, kế hoạch thi đua cần được bàn bạc dân chủ trong dân chúng. Người nói: “Kế hoạch từng gia đình, từng nhóm phải đem ra bàn bạc kỹ, phải dân chủ, nghĩa là làm cho mọi người đều hiểu, mọi người đều vui lòng nhận và quyết tâm làm cho kỳ được. Có như thế kết quả mới đầy đủ, tốt đẹp. Kế hoạch thi đua phải thiết thực, rõ ràng, đúng mực, giản đơn” [34, tr.303]. Nhờ có kế hoạch thi đua thiết thực và có kiểm điểm đánh giá, rút kinh nghiệm nên phong trào thi đua diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm mà chúng ta tiến hành đã đạt được những thắng lợi hết sức quan trọng. Kế thừa và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước, Đảng và Nhà nước tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của phong trào thi đua yêu nước và công tác thi đua, khen thưởng nhằm “phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển” [15, tr.54]. Trên cơ sở các quan điểm của Đảng về thi đua, khen thưởng, Nhà nước đã thể chế hóa thành các văn bản quy phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng. Thực tiễn cho thấy quá trình thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng có ảnh hưởng quan trọng, mang tính then chốt, là cơ sở góp phần thể chế hóa, đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về thi đua, khen thưởng vào cuộc sống, phấn đấu mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” 1
8. [17, tr.220] theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do dân và vì nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh đó quá trình thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng vẫn còn không ít bất cập, được chỉ rõ trong Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị và đến nay vẫn cần tiếp tục được xem xét giải quyết: phong trào thi đua phát triển chưa đồng đều, liên tục, nhiều nơi còn mang nặng tính hình thức, chưa gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ chính trị. Nhiều nơi việc khen thưởng còn thiếu tính chính xác, chưa kịp thời..v.v làm hạn chế động lực phấn đấu của tập thể và cá nhân. Các hạn chế này khiến cho ý nghĩa của công tác thi đua, khen thưởng bị lệch lạc, hình thức và bị lợi dụng với mục đích “chạy thành tích”, “chạy khen thưởng”, “chạy danh hiệu” [18, tr.48] như Nghị quyết hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã chỉ ra. Việc thực hiện pháp luật trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng ở huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội cũng không nằm ngoài tình trạng trên. Nhiều văn bản hướng dẫn về thi đua, khen thưởng chưa sát với thực tế tại địa phương. Các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng công nhận nhiều nhưng chưa tương xứng với các phong trào thi đua, chưa đúng so với thành tích đạt được. Việc khen thưởng đối với các tập thể nhỏ và người lao động trực tiếp còn hạn chế, chưa kịp thời. Bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng còn bất cập. Năng lực một số bộ phận công chức phụ trách công tác thi đua, khen thưởng tại các đơn vị còn yếu..v..v. Nguyên nhân của các tồn tại, bất cập có nhiều nhưng chủ yếu do quy định và tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng còn có những hạn chế bất cập, ảnh hưởng trực tiếp đến các phong trào thi đua và thực hiện công tác khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Xuất phát từ những lý do đó, tác giả chọn vấn đề “Tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện Thường Tín” làm đề tài luận văn thạc sĩ của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 2
9. Vai trò, mối quan hệ giữa thi đua với khen thưởng và việc triển khai các văn bản quy định về thi đua, khen thưởng là chủ đề thu hút sự quan tâm nghiên cứu của các nhà khoa học, các học giả ở Việt Nam thời gian qua. Cho đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu, bài viết do nhiều tác giả với nhiều góc độ khác nhau nghiên cứu liên quan đến vấn đề này đã được công bố; nhiều công trình, bài viết đã có những đóng góp, những lý giải, những kiến nghị sâu sắc và có giá trị thực tiễn cao. Tuy nhiên, trong phạm vi và giới hạn của đề tài, luận văn chỉ đề cập đến một số nhóm công trình liên quan trực tiếp đến đề tài: Thứ nhất, nhóm các công trình nghiên cứu lý luận về tổ chức thực hiện pháp luật về thi đua, khen thưởng Năm 2006, cuốn Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước của nhà nghiên cứu Nguyễn Viết Vượng được xuất bản, tác giả đã trình bày, phân tích chi tiết về nguồn gốc, quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua; phân tích nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua; nêu định hướng và các giải pháp vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua [61]. Công trình là nguồn tư liệu tham khảo quý giá cho tác giả luận văn. Sách Đảng, Bác Hồ với thi đua yêu nước và công tác thi đua khen thưởng, Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội, 2008 đã phân tích khá kỹ những vấn đề lý luận, quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và những chỉ thị, nghị quyết của trung ương Đảng, nghị định của Chính phủ về thi đua yêu nước, công tác thi đua, khen thưởng. Đồng thời cuốn sách giới thiệu các bài phát biểu, bài viết của các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước như: Thủ tướng Phạm Văn Đồng với bài “Bất cứ trong lĩnh vực nào của đời sống, chúng ta đều cần có thêm “người tốt, việc tốt” [2, tr.252], 02 bài viết của Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu: “Làm cho phong trào thi đua phát triển sâu rộng, đẩy tới đỉnh cao, làm xuất hiện nhiều con người và tập thể anh hùng trong sự nghiệp đổi mới” [2, tr.259], “Thi đua là sáng tạo, là trí tuệ, là tiến công, là đạo đức, là rèn luyện bản lĩnh, xây dựng nhân cách con người xã hội chủ nghĩa” [2, tr.306] và nhiều bài viết khác của Tổng Bí thư Đỗ Mười, Thủ 3
10. tướng Phan Văn Khải, Chủ tịch nước Trần Đức Lương, Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa..v.v...về công tác thi đua. Đây có thể coi là một cuốn sách tốt, giúp tác giả có cách tiếp cận tổng quát lý luận về thi đua, khen thưởng. Cuốn Chủ tịch Hồ Chí Minh với phong trào thi đua yêu nước của Lê Quang Thiệu, Nxb. Thanh niên, Hà Nội, 2008 bao gồm các bài viết trình bày tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác thi đua, khen thưởng như: công việc hàng ngày là nền tảng của thi đua; mọi việc đều thi đua; thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua, những người thi đua là những người yêu nước nhất; người người thi đua, ngành ngành thi đua, ngày ngày thi đua, thi đua phải có mục đích; Thi đua phải có kế hoạch tỉ mỉ..v.v.[53]. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho tác giả luận văn trong nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua, khen thưởng. Năm 2012, đề tài khoa học độc lập cấp Nhà nước Những vấn đề lý luận chung về thi đua, khen thưởng do Nguyễn Thế Thắng làm chủ nhiệm đã luận giải một số quan điểm, khái niệm về thi đua, khen thưởng; vai trò của Đảng, Nhà nước, Mặt trận tổ quốc đối với công tác thi đua, khen thưởng; phân tích vị trí, vai trò, ý nghĩa của việc tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, công tác khen thưởng [52]. Kết quả nghiên cứu của đề tài có giá trị tham khảo hữu ích cho tác giả luận văn. Một số bài viết đăng trên các báo, tạp chí khoa học đề cập đến tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua, khen thưởng, như: Bài viết “Vận dụng tư tưởng thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào đổi mới công tác thi đua, khen thưởng hiện nay” của tác giả Trần Thị Hà, đăng trên Tạp chí Thi đua Khen thưởng số 216 (5- 2018). Bài viết phân tích, làm rõ thêm tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước và các văn bản của Đảng, Nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Tác giả đã khẳng định “Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua ái quốc sẽ mãi mãi là ánh sáng chỉ đường cho chúng ta về cách thức tổ chức và động viên lực lượng quần chúng tham gia cách mạng” [24, tr.7]; bài viết “Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước vận dụng trong phong trào thi đua yêu nước hiện nay” của tác giả Hoàng Phúc Lâm, đăng trên Tạp chí Lịch sử Đảng số 7/2020 đã tập trung phân tích, làm rõ những nội dung cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước, đồng thời, đặt ra yêu cầu 4