Luận văn Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện Phúc Thọ, Thành phố Hà Nội

Nội dung tài liệu: Luận văn Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện Phúc Thọ, Thành phố Hà Nội

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ / / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TÔ QUANG TẠO TỔ CHỨC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC HUYỆN PHÚC THỌ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ / / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TÔ QUANG TẠO TỔ CHỨC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC HUYỆN PHÚC THỌ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:TS. NGUYỄN THỊ VÂN HÀ HÀ NỘI - NĂM 2020
3. MỤC LỤC Mục lục Danh mục chữ viết tắt PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC HUYỆN .......................................................... 8 1.1. Những nội dung lý luận chung ............................................................ 8 1.2. Hoạt động tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện ............................................... 17 1.3. Điều kiện bảo đảm việc thực hiện tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức ............................................................... 30 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 33 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TỔ CHỨC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC HUYỆN TẠI HUYỆN PHÚC THỌ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................................................................................. 34 2.1. Những yếu tố tác động đến công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện trên địa bàn huyện Phúc Thọ, Hà Nội .................................................................... 34 2.2. Tình hình công tác tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện trên địa bàn huyện Phúc Thọ, Hà Nội ..................................................................................... 42 2.3. Đánh giá công tác tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện tại huyện Phúc Thọ, Hà Nội .............................................................................................. 60
4. Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 68 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TỔ CHỨC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC Ở HUYỆN ..... 69 3.1. Phương hướng nâng cao hiệu quả tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước ở huyện ............ 69 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước ở huyện ................ 72 Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 87 KẾT LUẬN .................................................................................................... 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 90
5. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT PBGDPL: Phổ biến, giáo dục pháp luật CBCC: Cán bộ, công chức UBND: Ủy ban nhân dân HĐND: Hội đồng nhân dân
6. 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài Tuân thủ chấp hành pháp luật là yêu cầu chung cho mọi chủ thể trong xã hội pháp quyền, và đối với cán bộ công chức của cơ quan hành chính thì điều này càng có ý nghĩa quan trọng – bởi với tư cách là người chấp hành pháp luật, đại diện công quyền, việc hiểu biệt và thực thi pháp luật của họ có tác động lớn đến xã hội và đến chất lượng công vụ thực thi. Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật luôn giữ vị trí quan trọng trong việc hình thành ý thức pháp luật từ đó quy định hành vi của người chấp hành pháp luật trong đó có cán bộ, công chức trong thực thi hoạt động công vụ, là một bộ phận không thể tách rời với quá trình xây dựng và triển khai hệ thống pháp luật đi vào đời sống, đặc biệt trong hoạt động quản lý nhà nước. Cách tốt nhất để các cá nhân, tổ chức tuân thủ, thực hiện đúng pháp luật là để họ nhận thức được và hình thành ý thức pháp luật cần có để từ đó tự giác thực hiện pháp luật, trong đó cán bộ, công chức là chủ thể cần có ý thức pháp luật trước tiên nhất. Vì vậy, việc Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật còn nhằm nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của mọi công dân, trong đó có nhóm rất quan trong trong việc tổ chức và tiếp nhận phổ biến, giáo dục pháp luật đó là cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện là vô cùng quan trọng. Trong hoạt động quản lý nhà nước nhằm mục tiêu xây dựng, phát triển đất nước, lực lượng cán bộ công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước nói chung và cấp huyện nói riêng có vai trò quan trọng. Cán bộ, công chức trong bộ máy hành chính, đặc biệt cán bộ, công chức huyện là lực lượng chủ đạo trong hoạt động quản lý nhà nước nhằm triển khai chính sách, pháp luật tới xã hội, người dân và đồng thời giải quyết các công việc của xã hội, nhân
7. 2 dân. Vì vậy, hiểu biết và ý thức pháp luật của cán bộ, công chức trong đó có đội ngũ cán bộ, công chức huyện có ảnh hưởng to lớn. Để phát huy tốt vai trò của đội ngũ cán bộ, công chức trong thực tiễn thực hiện hoạt động quản lý nhà nước cần tăng cường phổ biến pháp luật cho nhóm đối tượng là điều rất cần thiết và quan trọng. Nhận thức rõ vấn đề này, trong những năm qua, cùng với cả nước, thành phố Hà Nội, huyện Phúc Thọ đã và đang huy động toàn bộ sức mạnh hệ thống chính trị vào cuộc để triển khai và thực hiện tốt các luật của Quốc hội, Nghị định của Chính phủ, các đề án của Thủ tướng Chính phủ về tuyên truyền giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức tại địa phương trong đó đặc biệt chú trọng lượng cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước huyện. Qua quá trình triển khai, bước đầu đã thu được những kết quả nhất định; các cơ quan chuyên môn, các phòng, ban và các tổ chức chính trị - xã hội đã tích cực, chủ động triển khai một cách đồng bộ đã góp phần nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức, nâng cao hiệu quả công tác của hoạt động cơ quan nhà nước tại địa phương. Nghiên cứu về tổ chức phổ biến giáo dục pháp luật cho cán bộ công chức của cơ quan hành chính ở một địa bàn cụ thể - huyện Phúc Thọ - bởi vậy có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc. Mặt khác do đề tài tiếp cận từ góc độ “tổ chức” nên sẽ tạo ra sắc thái mới cho nội dung nghiên cứu và hoàn toàn phù hợp với mã ngành Quản lý công. Từ những lý do trên, tôi lựa chọn đề tài “Tô chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện Phúc Thọ, thành phố Hà Nội” làm luận văn thạc sỹ luật học của mình với mong muốn tìm ra những vướng mắc, tồn tại trong quá trình Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước nói chung và tại huyện Phúc Thọ, thành phố Hà Nội nói riêng từ đó
8. 3 làm cơ sở để tìm ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức phát huy hiệu lực, hiệu quả của bộ máy quản lý nhà nước. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức là một trong vấn đề quan trọng, có nhiều công trình nghiên cứu về đề tài này. Có một số công trình ở nhiều cấp độ như sách chuyên khảo, luận án, luận văn, bài báo có ý nghĩa, có giá trị tham khảo cho nghiên cứu của tác giả trong việc triển khai nghiên cứu. Nhóm các công trình nghiên cứu về đề tài Phổ biến giáo dục pháp luật: Trước hết là “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về giáo dục pháp luật trong công cuộc đổi mới”, Đề tài khoa học cấp Bộ năm 1994, mã số 92-98- 223-ĐT, của Viện Nghiên cứu Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp; tiếp theo là cuốn sách “Bàn về giáo dục pháp luật” của Trần Ngọc Đường và Dương Thanh Mai, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995. Cuốn sách này đã đưa ra khái niệm của giáo dục pháp luật, ngoài ra cũng nghiên cứu về đối tượng, vai trò, chủ thể, phương pháp giáo dục, làm rõ mục đích của việc giáo dục từ đó làm cơ sở cho các công trình nghiên cứu. Bên cạnh đó là luận án tiến sĩ của Dương Thanh Mai (1996), “Công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật ở nước ta - Thực trạng và giải pháp”. Tác giả đã đi sâu phân tích công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật ở nước ta; đặc biệt là trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay, công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật giữ vị trí quan trọng trong đời sống xã hội, đây là khâu đầu tiên rất quan trọng trong hoạt động thực thi pháp luật, là cầu nối giữa hoạt động xây dựng pháp luật và thực thi pháp luật. Luận văn thạc sĩ “Một số vấn đề về giáo dục pháp luật trong giai đoạn hiện nay” năm 1997 của Hồ Quốc Dũng. Bài đăng trên tạp chí “Xã hội hóa công tác phổ biến giáo dục pháp luật trong tình hình mới” của Hồ Việt Hiệp, Tạp chí Dân chủ và pháp luật,
9. 4 số9/2000; “Giáo dục pháp luật cho đồng bào người Chăm ở thành phố Ninh Thuận hiện nay” năm 2005 của Đinh Thị Hoa; “Giáo dục pháp luật góp phần nâng cao ý thức và nghĩa vụ tuân thủ pháp luật” của Tống Đức Thảo, tạp chí Lý luận chính trị, số 10/2006 nghiên cứu vai trò tác động của giáo dục pháp luật đối với việc hình thành và nâng cao ý thức pháp luật cho các tầng lớp dân cư đồng thời nêu những đặc điểm cơ bản của ý thức pháp luật; “Giáo dục pháp luật đối với cư dân nông thôn đồng bằng sông Cửu Long” năm 2008 của Nguyễn Tiến Hải; “Nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho công nhân tại các doanh nghiệp ở Thành phố Đồng Tháp giai đoạn hiện nay” năm 2012 của Nguyễn Thị Thu Ba; “ Phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình – thực trạng và giải pháp” năm 2013 của Dương Thị Thu Hiền; “Phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên ở đô thị - từ thực tiễn thành phố Hà Nội” năm 2016 của Trần Thị Bích Hạnh. Nhóm các công trình nghiên cứu về đề tài tổ chức phổ biến giáo dục pháp luật nói chung: Sách “Tăng cường giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức hành chính ở tỉnh Đắk Lắk”, của TS. Nguyễn Quốc Sửu Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội 2014. Nghiên cứu sâu sắc về công tác giáo dục pháp luật cho đối tượng cán bộ, công chức hành chính, cung cấp cơ sở lý luận cho nghiên cứu của đề tài. Luận văn thạc sỹ quản lý công “Tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai” Mai Thị Lan Hương, 2018. Nghiên cứu về công tác tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật, tiếp cận dưới góc độ quản lý công đã cung cấp về cơ sở lý luận cho nghiên cứu của tác giả. Bài viết đăng trên Trang thông tin về phổ biến giáo dục pháp luật “Quản lý nhà nước về Phổ biến, giáo dục pháp luật thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả”, của tiến sĩ Đỗ Xuân Lan, Vụ trưởng Vụ phổ biến pháp luật- Bộ Tư pháp,
10. 5 2017, bàn về quản lý nhà nước với công tác phổ biến giáo dục pháp luật. ”Bài đăng trên Cổng thông thông tin Bộ Tư pháp “Giới thiệu một số mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả trên địa bàn tỉnh Long An” 08/05/2020 của Thảo Anh, nghiên cứu về các mô hình tổ chức phổ biến giáo dục gắn với thực tế của tỉnh Long An, có nhiều đánh giá sâu sắc về kết quả và khó khăn trong thực tiễn thực hiện công tác phổ biến giáo dục gắn với địa phương, tuy không trực tiếp, nhưng trong bài viết có nhiều nội dung nghiên cứu về tổ chức phổ biến giáo dục pháp luật cho đối tượng cán bộ, công chức. Các nghiên cứu trên ở những giác độ khác nhau đã tiếp cận và nghiên cứu về vấn đề Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức ở Việt Nam hiện nay, đặc biệt với thực tiễn tại Hà Nội, một thành phố có vai trò là thủ đô trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa đặc thù. Nghiên cứu và thực tiễn này sẽ góp phần tìm hiểu, làm sáng rõ cả về lý luận và thực tiễn, qua đó đặt ra những giải pháp về vấn đề nghiên cứu của luận văn. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính nhà nước huyện; từ đó đề xuất giải pháp đảm bảo tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao chất lượng cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện trong thực thi công vụ nói chung và tại huyện Phúc Thọ - Hà Nội nói riêng. - Nhiệm vụ: Thứ nhất, phân tích cơ sở lý luận tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật. Nghiên cứu những đặc thù của tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho đối tượng là cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện. Thứ hai, phân tích, đánh giá thực trạng tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức cơ quan hành chính nhà nước huyện tại tại huyện