Luận văn Thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội

Nội dung tài liệu: Luận văn Thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MAI PHƯƠNG THỰC THI CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG HÀ NỘI – 2021
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MAI PHƯƠNG THỰC THI CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG Chuyên ngành: Chính sách công Mã số: 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ NHƯ THANH HÀ NỘI – 2021
3. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ BGDĐT Bộ giáo dục đào tạo BTC Bộ tài chính HĐBT Hội đồng nhân dân LĐ TB XH Lao động thương binh xã hội NXB Nhà xuất bản THPT Trung học phổ thông UBND Ủy ban nhân dân
4. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu này là của riêng cá nhân tôi. Các số liệu, kết quả được sử dụng minh họa trong luận văn này là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Mai Phương
5. LỜI CẢM ƠN Học viên xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, các quý Thầy, Cô của Học viện Hành chính Quốc gia đã truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm cho học viên. Xin cảm ơn Khoa Sau đại học và toàn thể cán bộ, nhân viên của Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi cho học viên trong thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành chương trình cao học. Học viên xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành, sâu sắc TS. Lê Như Thanh đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ học viên trong quá trình thực hiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn lãnh đạo, cán bộ, chuyên viên Văn phòng Quận ủy, UBND quận, Phòng Lao động Thương binh và Xã hội quận Cầu Giấy đã cung cấp số liệu, tài liệu và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho học viên trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tuy đã có nhiều cố gắng, song kinh nghiệm và khả năng của học viên còn hạn chế nên luận văn không thể tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Học viên rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các quý Thầy, Cô cùng độc giả để học viên hoàn thiện luận văn của mình. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Mai Phương
6. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC VIẾT TẮT MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG, BIỂU MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ THỰC THI CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG ......................................................................................... 10 1.1. Những khái niệm có liên quan đến đề tài ................................................. 10 1.1.1. Chính sách, chính sách công và thực thi chính sách công .................... 10 1.1.2. Người có công ....................................................................................... 15 1.1.3. Chính sách và thực thi chính sách đối với người có công .................... 15 1.2. Đặc điểm, ý nghĩa của thực thi của chính sách đối với người có công ... 18 1.2.1. Đặc điểm cơ bản của thực thi chính sách đối với người có công ......... 18 1.2.2. Ý nghĩa của thực thi chính sách đối với người có công ........................ 21 1.3. Nội dung, quy trình thực thi chính sách đối với người có công .............. 22 1.3.1. Nội dung thực thi chính sách đối với người có công ............................ 22 1.3.2. Quy trình thực thi chính sách đối với người có công ........................... 27 1.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến thực thi chính sách đối với người có công ......................................................................................................................... 31 1.4.1. Những yếu tố khách quan ..................................................................... 31 1.4.2. Những yếu tố chủ quan ......................................................................... 33 1.5. Kinh nghiệm thực thi chính sách đối với người có công ở một số địa phương và những giá trị tham khảo cho quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội 35 1.5.1. Kinh nghiệm thực thi chính sách đối với người có công ở một số địa phương ............................................................................................................. 35
7. 1.5.2. Những giá trị tham khảo cho quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ....... 39 Tiểu kết Chương 1 ........................................................................................... 42 Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC THI CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ....... 43 2.1. Tổng quan về quận Cầu Giấy và người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ........................................................................................... 43 2.1.1. Khái quát quá trình xây dựng và phát triển của quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ...................................................................................................... 43 2.1.2. Tình hình chung về người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ...................................................................................................... 46 2.2. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đối với người có công ................ 48 2.2.1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước đối với người có công ................................................................................................................. 48 2.2.2. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội đối với người có công ......................................................................... 50 2.3. Phân tích thực trạng thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ................................................................. 52 2.3.1. Thực hiện nội dung, quy trình thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ............................................. 52 2.3.2. Kết quả thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ................................................................................. 58 2.3.3. Ý kiến của người có công và cán bộ, công chức về thực thi chính sách người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy ..................................................... 63 2.4. Đánh giá chung việc thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ................................................................. 66 2.3.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 66 2.3.2. Những hạn chế ...................................................................................... 68 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế .......................................................... 70
8. Tiểu kết Chương 2 ........................................................................................... 72 Chương 3. QUAN ĐIỂM, PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG THỰC THI CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ............................... 74 3.1. Quan điểm, phương hướng tăng cường thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội ............................... 74 3.1.1. Quan điểm của Đảng ............................................................................. 74 3.1.2. Phương hướng của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội và quận Cầu Giấy ................................................................................................................. 76 3.2. Những giải pháp cơ bản tăng cường thực thi chính sách đối với người có công trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội .................................... 80 3.2.1. Giải pháp chung .................................................................................... 80 3.2.2. Giải pháp cụ thể .................................................................................... 86 Tiểu kết Chương 3 ........................................................................................... 98 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 99 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 102
9. DANH MỤC BẢNG, BIỂU Bảng 2.1. Số lượng người có công với cách mạng của quận Cầu Giấy tính đến 31/12/2019 ....................................................................................................... 47 Bảng 2.2. Số lượng người có công quận Cầu Giấy đang được hưởng trợ cấp ưu đãi hàng tháng, thời điểm tháng 12 năm 2019 ................................................ 59 Biểu 2.1: Cách thức người có công biết chính sách của Nhà nước ................ 64 Biểu 2.2: Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ CBCC Phòng LĐ-TB& XH quận .......................................................................................................... 65
10. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Lịch sử dân tộc ta gắn liền với nhiều cuộc chiến tranh bảo vệ và thống nhất đất nước trường kỳ, gian khổ. Để có được chiến thắng và đất nước ta được tự do, độc lập như ngày hôm nay, chúng ta không thể không nhớ đến những người con ưu tú của dân tộc đã anh dung hy sinh chống lại đế quốc ngoại bang, bảo vệ đọc lập, chủ quyền Tổ quốc. Họ là những người không quản khó khăn, gian khổ, sẵn sàng huy sinh vì dân tộc mà chúng ta phải đời đời ghi nhớ. Biết ơn và có nghĩa vụ bù đắp với những hy sinh, mất mát đó là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân. Đạo lý tốt đẹp ngàn đời của dân tộc ta là: “Uống nước nhớ nguồn”; “Ăn quả nhớ người trồng cây” nên ngay từ những ngày đầu thành lập nước trong điều kiện đất nước còn nhiều khó khăn, Đảng, Chính phủ đã đặc biệt quan tâm đến công tác thương binh, liệt sỹ. Sau khi nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành quy định về chính sách ưu đãi đối với những người có công với đất nước. Ngày 16/02/1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký ban hành Sắc lệnh số 20/SL về “Ưu đãi người có công” và đã lấy ngày 27/7/1947 là ngày thương binh, liệt sỹ. Suốt mấy chục năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách đối với thương binh, bệnh binh, liệt sỹ và gia đình liệt sỹ, người và gia đình có công đối với cách mạng. Chính sách đối với người có công với cách mạng thường xuyên được bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với từng thời kỳ cách mạng và đến nay đã hình thành một hệ thống chính sách đối với người có công với cách mạng. Chính sách này luôn gắn liền với thực hiện chính sách kinh tế - xã hội và liên quan đến đời sống hàng ngày của hàng triệu người có công với cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Thương binh, bệnh binh, gia đình bộ đội, gia đình liệt sỹ là những người có công với Tổ quốc. Bởi vậy, bổn phận của chúng ta là phải biết ơn, thương yêu và giúp đỡ họ” [8, tr47]. Việc thực hiện 1