Luận văn Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật tại Thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh

Nội dung tài liệu: Luận văn Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật tại Thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VÂN THANH THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI KHUYẾT TẬT TẠI THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG HÀ NỘI - 2021
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VÂN THANH THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI KHUYẾT TẬT TẠI THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG Mã số: 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. VŨ DUY YÊN HÀ NỘI - 2021
3. LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan, luận văn “Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh” là công trình nghiên cứu khoa học của riêng bản thân với sự hướng dẫn của nhà khoa học Thày PGS.TS. Vũ Duy Yên. Các dữ liệu được trích dẫn trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc và xuất xứ rõ ràng. Các kết quả nghiên cứu của luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Phạm Vân Thanh
4. LỜI CẢM ƠN Qua thời gian học tập và nghiên cứu tại Học viện Hành chính Quốc gia, em đã hoàn thành luận văn thạc sĩ chuyên ngành Chính sách công. Em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất đến nhà khoa học - Thày PGS.TS. Vũ Duy Yên đã tận tình hướng dẫn em phương pháp, cách thức nghiên cứu trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Đồng thời, em xin trân trọng cảm ơn Ban Lãnh đạo Học viện Hành chính Quốc gia, Ban Quản lý đào tạo Sau đại học, các thầy cô giáo của Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi, nhiệt tình giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, cán bộ công chức thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã cung cấp tài liệu, tham gia đóng góp ý kiến và tạo điều kiện tốt nhất để em nghiên cứu đề tài và hoàn thành luận văn. Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn đến cơ quan em công tác, gia đình, bạn bè, người thân đã ủng hộ, động viên, khích lệ em trong suốt thời gian qua. Em xin trân trọng cảm ơn! TÁC GIẢ LUẬN VĂN Phạm Vân Thanh
5. DANH MỤC CÁC BẢNG Biểu đồ 2.1 Số lượng người khuyết tật theo độ tuổi 54 Biểu đồ 2.2 Số lượng người khuyết tật theo giới tính 55 Biểu đồ 2.3 Số lượng người khuyết tật theo dạng tật 56 Biểu đồ 2.4 Trình độ chuyên môn người khuyết tật 56 Biểu đồ 2.5 Thực trạng việc làm của người khuyết tật 58 Biểu đồ 2.6 Kết quả phỏng vấn đối với NKT không có việc làm 58 Biểu đồ 2.7 Kết quả phỏng vấn đối với NKT có việc làm 59 Biểu đồ 2.8 Ý kiến của NKT về các mức độ cần thiết của tư vấn 60 việc làm Biểu đồ 2.9 Ý kiến của NKT về các mức độ cần thiết của giới 63 thiệu việc làm Biểu đồ 2.10 Ý kiến của NKT về các mức độ cần thiết của đào 66 tạo nghề Biểu đồ 2.11 Nguyên nhân người khuyết tật không vay vốn 69
6. DANH MỤC VIẾT TẮT Từ viết tắt Nguyên nghĩa BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế CTXH Công tác xã hội HĐND Hội đồng nhân dân NKT Người khuyết tật TB&XH Thương binh và xã hội UBND Ủy ban nhân dân
7. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................. iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................... iv MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI KHUYẾT TẬT .. 12 1.1. Những vấn đề cơ bản về chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật .. .. .. 12 1.1.1. Khuyết tật và người khuyết tật ... . .12 1.1.2. Chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật .. . 19 1.2. Thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật . 27 1.2.1. Khái niệm, mục tiêu và nguyên tắc thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật ... . .. . .27 1.2.2. Những yêu cầu cơ bản trong tổ chức thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật ....... ... . .33 1.2.3. Quy trình thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật ............ .38 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật . . . 43 1.3.1. Yếu tố khách quan .. ... . . .43 1.3.2. Yếu tố chủ quan . . .46 Tiểu kết Chương 1 ........................................................................................... 48
8. Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI KHUYẾT TẬT Ở THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH ................................................................................... 49 2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội và người khuyết tật tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ................................................................... 49 2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên ... . 49 2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ..................................................................... 50 2.1.3. Thực trạng về người khuyết tật trên địa bàn thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ................... . 54 2.2. Kết quả triển khai thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ......... 60 2.2.1. Tư vấn việc làm .. .60 2.2.2.Giới thiệu việc làm ................................... ....... ..................................62 2.2.3. Đào tạo nghề cho người khuyết tật ..64 2.2.4. Hỗ trợ tự tạo việc làm . 67 2.3. Đánh giá kết quả thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ................................ 69 2.3.1. Kết quả đạt được . 69 2.3.2. Hạn chế, tồn tại 73 2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế ... .75 Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 78 Chương 3: GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI KHUYẾT TẬT TẠI THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH ..79 3.1. Quan điểm, phương hướng thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh .............. 79
9. 3.2. Giải pháp đảm bảo thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật tại thành phố Hà Long, tỉnh Quảng Ninh ..................... 85 3.2.1. Tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, toàn xã hội, nhất là đối với các doanh nghiệp và người khuyết tật ........ 85 3.2.2. Nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước trong việc đào thực hiện chính sách đào tạo nghề, tạo việc làm cho người khuyết tật .... . 86 3.2.3. Giải pháp kinh tế .. 88 3.2.4. Phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, ban, ngành từ tỉnh đến cơ sở, UBND các địa phương nhằm tăng cơ hội đào tạo nghề, tạo việc làm cho NKT ... .............................................................................................. 89 3.2.5. Thanh tra, kiểm tra, đánh giá thực hiện chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật ở thành phố Hạ Long . . 91 3.3. Một số khuyến nghị chính sách giải quyết việc làm cho người khuyết tật ở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh .............. ... 92 3.3.1. Đối với Nhà nước ... . .. 92 3.3.2. Đối với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ... 92 3.3.3. Đối với UBND tỉnh Quảng Ninh và UBND thành phố Hạ Long .. ..93 3.3.4. Đối với bản thân người khuyết tật . . 94 Tiểu kết chương 3 ............................................................................................ 96 KẾT LUẬN .................................................................................................... 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 99 PHỤ LỤC . . ..104
10. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Việc làm là chính sách quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội, hướng đến mục tiêu việc làm bền vững và tạo cơ hội bình đẳng cho mọi người trong xã hội. Giải quyết việc làm cũng là tiền đề sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực đáp ứng thị trường lao động trong bối cảnh hội nhập. Chính sách giải quyết việc làm cho người lao động khuyết tật không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn mang ý nghĩa xã hội sâu sắc. Không may mắn như người bình thường, người khuyết tật (NKT) chịu nhiều thiệt thòi trong cuộc sống, đặc biệt là trong việc tìm kiếm và duy trì việc làm. Khi người lao động khuyết tật được tạo điều kiện cơ hội tiếp cận việc làm họ sẽ có thêm tự tin để cống hiến những năng lực của mình cho xã hội. Thông qua chính sách, giúp người lao động khuyết tật tạo ra của cải vật chất cho xã hội, có thu nhập nuôi sống bản thân, phụ giúp gia đình; qua đó, giúp NKT hòa nhập hơn với cộng đồng xã hội và được mọi người chấp nhận. Có rất nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khiến NKT ít cơ hội tìm được việc làm; trong đó, nguyên nhân chủ quan trước hết là do trình độ văn hóa của NKT còn thấp, đáp ứng yêu cầu về thể lực còn hạn chế. Trong khi đó, muốn có nghề, có việc làm thì phải có trình độ văn hóa nhất định. Hơn nữa, trong quá trình tiếp cận cơ hội học nghề, tìm việc làm NKT cũng gặp nhiều khó khăn, thiếu thông tin về học nghề, việc làm; tuy nhiên, về phía nhà nước cần có những chính sách phù hợp, tạo điều kiện cho những đối tượng này hòa nhập xã hội và tạo cơ hội có việc làm bởi các chính sách khác nhau, từ đào tạo nghề đến tạo cơ hội tìm việc; quy định những ngành nghề nhất định cần tiếp nhận những NKT có khả năng lao động thích ứng. Những năm qua tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều chính sách ưu tiên hỗ trợ dạy nghề, tạo việc làm cho NKT. Cùng với việc đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế 1