Luận văn Quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện Cư M’Gar, tỉnh Đắk Lắk

Nội dung tài liệu: Luận văn Quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện Cư M’Gar, tỉnh Đắk Lắk

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ / / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VŨ BẠCH DIỆP TÊN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VĂN HÓA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯ M’GAR, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG ĐẮK LẮK - NĂM 2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ / / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VŨ BẠCH DIỆP TÊN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VĂN HÓA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯ M’GAR, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ NHƯ THANH ĐẮK LẮK - NĂM 2020
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc rõ ràng và được phép công bố. Đắk Lắk, ngày 03 tháng 3 năm 2021 Học viên thực hiện Vũ Bạch Diệp
4. LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài “Quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk”. Tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ, tạo điều kiện của tập thể Ban Giám hiệu, Khoa Sau Đại học, giáo viên chủ nhiệm, giảng viên, cán bộ các phòng, ban chức năng Học viện Hành chính Quốc gia. Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành về sự giúp đỡ đó. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Lê Như Thanh, Người thầy giáo trực tiếp hướng dẫn và chỉ bảo cho Tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp của Tôi đang công tác tại Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Cư M’gar và gia đình đã động viên, khích lệ, tạo điều kiện và giúp đỡ Tôi trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận án này. Đắk Lắk, tháng 3 năm 2021 TÁC GIẢ Vũ Bạch Diệp
5. MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt MỞ ĐẦU 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC V Ề VĂN HÓA ... 11 1.1. Một số khái niệm cơ bản .. 11 1.2. Tầm quan trọng của quản lý nhà nước về văn hóa .. 14 1.3. Nội dung quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện .. 17 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước 21 1.5. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về văn hóa ở một số địa phương 23 Tiểu kết Chương 1 30 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VĂN HÓA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯM’GAR, TỈNH ĐĂK LĂK .. 31 2.1. Tổng quan về huyện CưM’gar, tỉnh Đắk Lắk 31 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện CưM’gar, tỉnh Đắk Lắk . 32 2.3. Đánh giá chung . 60 2.4. Nguyên nhân . 63 Tiểu kết Chương 2 64
6. CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VĂN HÓA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯM’GAR, TỈNH ĐĂK LĂK 65 3.1. Quan điểm tăng cường quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện CưM’gar, tỉnh Đắk Lắk .. 65 3.2. Những giải pháp cơ bản để tăng cường quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện CưM’gar, tỉnh Đắk Lắk . 72 3.3. Một số kiến nghị 91 Tiểu kết Chương 3 .. 92 KẾT LUẬN . 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO .. 96 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Viết đầy đủ CQNN Cơ quan nhà nước HĐND Hội đồng nhân dân QLNN Quản lý nhà nước TDĐKXDĐSVH Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa UBND Ủy ban nhân dân
7. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước hiện nay, Đảng ta đã khẳng định văn hóa có vai trò rất quan trọng, văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước. Văn hóa được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội. Chính vì vậy, xây dựng một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, là chủ trương phù hợp với đặc trưng và quy luật phát triển của nhân loại. Trong xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, nền văn hóa mà chúng ta xây dựng mang nội dung cốt lõi là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vừa kết tinh truyền thống tốt đẹp của văn hóa dân tộc, vừa tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại, khẳng định bản sắc văn hóa, con người Việt Nam. Tuy nhiên, việc tiếp xúc và giao lưu văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập hiện nay đã mang đến những thách thức cho sự phát triển của văn hóa như sự tụt hậu về văn hóa so với tốc độ phát triển kinh tế, tạo ra sự chệch hướng về phát triển văn hóa; sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại từ bên ngoài và lối sống ngoại lai, thực dụng, vụ lợi, thích hưởng lạc, sa đọa ... ảnh hưởng đến các giá trị văn hóa của dân tộc. Do đó, trong sự phát triển của văn hóa rất cần sự quản lý của nhà nước để giúp cho văn hóa phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu xây dựng văn hóa, con người phát triển toàn diện. Quản lý nhà nước về văn hóa đóng vai trò rất quan trọng bởi lẽ hoạt động quản lý nhà nước về văn hóa góp phần định hướng, điều chỉnh sự phát triển của văn hóa, giúp hiện thực hóa các chủ trương, đường lối văn hóa của Đảng, từ đó tác động đến mục tiêu, bản chất của văn hóa dân tộc. Ở góc độ vi mô, hoạt động quản lý nhà nước về văn hóa trong các lĩnh vực, ở các địa bàn, cộng đồng dân cư sẽ giúp kiểm soát sự tùy tiện, sai lệch trong khi thực thi các cơ chế, chính sách của Nhà nước trên lĩnh vực văn hóa. Vì vậy, công tác 1
8. QLNN về văn hóa là nhiệm vụ cơ bản, thường xuyên và có ý nghĩa to lớn trong sự nghiệp xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, phát triển văn hóa, con người toàn diện. Đối với huyện CưM’gar, trong những năm qua các CQNN đã tổ chức triển khai đầy đủ các nhiệm vụ QLNN về văn hóa. Công tác QLNN về văn hóa luôn được Đảng bộ và chính quyền huyện CưM’gar quan tâm, chỉ đạo triển khai thực hiện, góp phần tích cực vào sự phát triển văn hóa của địa phương; đồng thời phục vụ có hiệu quả việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của Huyện. Thông qua hoạt động QLNN các CQNN của Huyện đã định hướng, hỗ trợ cho các phong trào văn hóa cơ sở trên địa bàn Huyện được triển khai đồng bộ, các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao, lễ hội truyền thống thường xuyên được tổ chức góp phần tạo môi trường sinh hoạt văn hóa lành mạnh cho Nhân dân, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và sáng tạo nghệ thuật của Nhân dân trên địa bàn Huyện. Tuy nhiên, hoạt động quản lý văn hóa trên địa bàn huyện CưM’gar cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức và bộc lộ những tồn tại, hạn chế nhất định như nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực văn hóa còn hạn chế, các thiết chế văn hóa còn quy mô nhỏ; ngân sách đầu tư hằng năm cho sự nghiệp văn hóa còn ít, vẫn còn một số địa phương chưa quan tâm đúng mức đến đầu tư phát triển văn hóa, việc quản lý tổ chức một số phong trào văn hóa còn mang tính hình thức, công tác quản lý tổ chức các lễ kỷ niệm, sự kiện, festival còn chưa sát sao Điều này đã ảnh hưởng đến việc xây dựng đời sống văn hóa cho Nhân dân trên địa bàn Huyện. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn huyện CưM’gar, tỉnh Đắk Lắk” làm đề tài luận văn thạc sĩ với mong muốn góp phần nâng cao hiệu quả công tác QLNN về văn 2
9. hóa, đóng góp vào sự phát triển văn hóa của Huyện đáp ứng yêu cầu phát triển một cách bền vững. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Liên quan đến lĩnh vực văn hóa nói chung, quản lý văn hóa, QLNN về văn hóa nói riêng đã có nhiều tác giả nghiên cứu theo các góc độ khác nhau. Có thể khái lược như sau: 2.1. Các công trình nghiên cứu về văn hóa Chuyên khảo “Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam” (1996/2004), Nxb Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh và Chuyên khảo “Cơ sở văn hóa Việt Nam” (1999), Nxb Giáo dục của tác giả Trần Ngọc Thêm. Các công trình này đã luận giải nhiều vấn đề cơ bản, cốt lõi của về cội nguồn văn hóa của dân tộc Việt Nam. Chuyên khảo “Mấy vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng văn hóa ở nước ta” (1999) của Hoàng Vinh, trình bày những nguyên lý cơ bản của lý luận văn hoá và mấy vấn đề xây dựng văn hoá hiện thời của nước ta. Tác giả đã trình bày về những vấn đề văn hóa trong đời sống xã hội Việt Nam hiện nay như: di sản văn hóa dân tộc, xây dựng đời sống văn hóa cộng đồng, hoạt động vui chơi giải trí và vai trò của nó trong xã hội, cội nguồn của văn hóa và đạo đức. Chuyên khảo “Xây dựng và phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” (2001), Nxb Chính trị Quốc gia của Nguyễn Khoa Điềm, công trình đã nghiên cứu một cách sâu sắc về nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc ở Việt Nam từ đó đưa ra giải pháp để có thể xây dựng nền văn hóa Việt Nam. Chuyên khảo “Một số nghiên cứu bước đầu về kinh tế học văn hoá” (2004), Nxb Chính trị Quốc gia của Lê Ngọc Tòng; chuyên khảo “Văn hoá và kinh doanh” (1996), Nxb Khoa học xã hội của Phạm Xuân Nam. Những công 3
10. trình nghiên cứu này đã bước đầu làm rõ những vấn đề rất quan trọng về phương diện lý luận của mối quan hệ giữa văn hoá và kinh tế. Chuyên khảo “Phát triển văn hóa Việt Nam giai đoạn 2011- 2020 - Xu hướng và giải pháp” (2010), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội của Phạm Duy Đức (chủ biên), công trình đã trình bày những dự báo về phát triển văn hóa Việt Nam và đề xuất các giải pháp để phát triển văn hóa Việt Nam đáp ứng yêu cầu hội nhập. Chuyên khảo “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng, phát triển văn hóa Việt Nam” (2011), Nxb Chính trị Quốc gia của Nguyễn Thị Hương và Trần Kim Cúc, đã trình bày nhiều vấn đề cơ bản về lý luận cũng như thực tiễn xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam. 2.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý văn hóa và quản lý nhà nước về văn hóa Chuyên khảo “Quản lý hoạt động văn hóa” (1998), Nxb Văn hóa – Thông tin của Phan Văn Tú, Nguyễn Văn Hy, Hoàng Sơn Cường, Lê Thị Hiền, Trần Thị Diên, nhóm tác giả đã trình bày những vấn đề chủ yếu về quản lý văn hóa như: chính sách quản lý, hoạt động văn hóa, nội dung quản lý hoạt động văn hóa và xây dựng đời sống văn hóa cơ sở hiện nay. Giáo trình “Cơ sở lý luận về quản lý văn hóa” (2014), của Đại học Văn hóa Hà Nội, công trình này đã chỉ ra những phương diện lý luận trong hoạt động quản lý văn hóa ở nước ta hiện nay. Đều là hoàn toàn cần thiết trong hoạt động QLNN về lĩnh vực văn hóa ở nước ta hiện nay. Luận văn thạc sĩ “Quản lý hoạt động văn hóa của Trung tăm Văn hóa - Thông tin quận Hà Đông, thành phố Hà Nội” (2012), của tác giả Nghiêm Nam Hùng - Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, công trình nghiên cứu đánh giá thực trạng, những ưu điểm, hạn chế trong việc quản lý hoạt động văn hóa của Trung tâm Văn hóa thông tin quận Hà Đông thành phố Hà Nội, trên cơ sở 4