Luận văn Quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định

Nội dung tài liệu: Luận văn Quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ./ . / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HOÀNG THỊ THANH TÚ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NAM ĐỊNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – NĂM 2019
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ./ . / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HOÀNG THỊ THANH TÚ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NAM ĐỊNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8340403 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN VIẾT ĐỊNH HÀ NỘI – NĂM 2019
3. LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý công với đề tài “Quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định” là sản phẩm nghiên cứu của em, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Viết Định và hoàn thành tại Học viện Hành chính quốc gia năm 2019. Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và không trùng lặp với các luận văn khác trong cùng lĩnh vực. Các thông tin, tài liệu trình bày trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Em xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này./. HỌC VIÊN Hoàng Thị Thanh Tú
4. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề tài “Quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định”, bên cạnh sự tự nghiên cứu của bản thân, em đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ, động viên, hướng dẫn tận tình của các thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp và gia đình trong suốt khóa học cũng như trong thời gian nghiên cứu để làm luận văn này. Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Viết Định, người thầy đã tận tình hướng dẫn khoa học và giúp đỡ em trong quá trình nghiên cứu, viết luận văn. Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cơ quan, ban ngành của tỉnh Nam Định cùng bạn bè, đồng nghiệp... đã cung cấp tài liệu để em nghiên cứu và viết luận văn này. Đề tài “Quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định” có phạm vi rất rộng. Vì vậy, luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế nhất định. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy cô và những ai quan tâm đến đề tài này để luận văn được hoàn thiện hơn nữa. Em xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, năm 2019.
5. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ANTT An ninh, trật tự CNCH Cứu nạn, cứu hộ CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa GDP Tổng sản phẩm nội địa GRDP Tổng sản phẩm trên địa bàn HĐND Hội đồng nhân dân PC&CC Phòng cháy và chữa cháy PCCC Phòng cháy, chữa cháy PCCC&CNCH Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ QLNN Quản lý nhà nước UBND Ủy ban nhân dân XHCN Xã hội chủ nghĩa
6. DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH VẼ Bảng 2.1. Thống kê tình hình cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định ... 54 Bảng 2.2. Thống kê các cơ sở về PCCC trên địa bàn tỉnh Nam Định ... 74 Hình 2.1. Biểu đồ tỷ lệ nguyên nhân gây cháy .. 53 Hình 2.2. Sơ đồ tổ chức bộ máy của Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh Nam Định . 61 Hình 2.3. Biểu đồ thống kê các cơ sở về PCCC tại tỉnh Nam Định .. 75
7. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH VẼ MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY ........................................................................ 7 1.1. Một số vấn đề liên quan đến đề tài nghiên cứu ............................................... 7 1.1.1. Một số khái niệm ............................................................................................... 7 1.1.2. Tính chất và nguyên tắc hoạt động phòng cháy, chữa cháy ........................... 19 1.2. Quản lý nhà nƣớc về phòng cháy, chữa cháy ................................................ 22 1.2.1. Đặc điểm của quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy ........................... 22 1.2.2. Vai trò của quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy ............................... 23 1.2.3. Nguyên tắc quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy ............................... 26 1.2.4. Nội dung quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy .................................. 28 1.2.5. Phương pháp quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy ............................ 32 1.3. Các yếu tố tác động đến hiệu quả quản lý nhà nƣớc về phòng cháy, chữa cháy ........................................................................................................................... 34 1.3.1. Mức độ hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng cháy và chữa cháy ............. 34 1.3.2. Sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với hoạt động quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy ........................................................................................................................... 34 1.3.3. Tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ và nguồn lực tài chính, trang bị phương tiện cho lực lượng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy .................................................... 35 1.3.4. Ý thức của xã hội và các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm trong việc thực hiện pháp luật về phòng cháy, chữa cháy ......................................................................... 36 1.4. Kinh nghiệm trong quản lý nhà nƣớc về phòng cháy, chữa cháy ở một số địa phƣơng và bài học thực tiễn rút ra cho tỉnh Nam Định ................................ 37 1.4.1. Kinh nghiệm ở một số địa phương .................................................................. 37
8. 1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Nam Định ....................................................... 41 Tiểu kết Chƣơng 1 ................................................................................................... 44 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NAM ĐỊNH ........................................... 45 2.1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội của tỉnh Nam Định .... 45 2.1.1. Khái quát chung điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội của tỉnh Nam Định .... 45 2.1.2. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội và cơ sở hạ tầng của địa phương ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về phòng cháy và chữa cháy ........................ 47 2.2. Phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định .................................................................................................. 52 2.2.1. Thực trạng cháy và thiệt hại do cháy gây ra trên địa bàn tỉnh Nam Định trong 05 năm (2014 - 2019) ................................................................................................ 52 2.2.2. Thực tiễn công tác quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định ........................................................................................................... 55 2.2.3. Đánh giá tổng quát thực trạng quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định ....................................................................................... 85 Tiểu kết Chƣơng 2 ................................................................................................... 97 Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NAM ĐỊNH ............. 98 3.1. Phƣơng hƣớng quản lý nhà nƣớc về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định ......................................................................................................... 98 3.1.1. Về quan điểm .................................................................................................. 98 3.1.2. Về mục tiêu ................................................................................................... 103 3.1.3. Dự báo tình hình, xu hướng .......................................................................... 104 3.2. Các giải pháp tăng cƣờng quản lý nhà nƣớc về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định ......................................................................................... 106 3.2.1. Triển khai thực hiện, bổ sung pháp luật về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định .................................................................................................. 106
9. 3.2.2. Kiện toàn tổ chức bộ máy lực lượng làm công tác quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định .......................................................... 113 3.2.3. Nâng cao nhận thức trong công tác quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định ............................................................................ 117 3.2.4. Tăng cường cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn tỉnh Nam Định ............................................... 118 3.2.5. Đẩy mạnh công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra đối với công tác phòng cháy, chữa cháy; Thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong quản lý nhà nước về PCCC ......................................................... 120 Tiểu kết Chƣơng 3 ................................................................................................. 126 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 127 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................. 129
10. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy là một trong những lĩnh vực xã hội có tầm quan trọng đặc biệt và mang ý nghĩa thời sự. “Thủy, hỏa, đạo, tặc” - câu nói của ông cha ta từ ngày xưa đến nay vẫn nguyên giá trị, bởi vì, cháy là một trong những tai nạn, rủi ro gây nên những thiệt hại to lớn về người và của cải, vật chất; nguy cơ cháy luôn tiềm ẩn trong sinh hoạt, sản xuất thường ngày, là sự đe dọa lớn đến an toàn cuộc sống của người dân. Trên thực tế, các vụ cháy xảy ra khi không được kiểm soát đều gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Theo số liệu của Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Bộ Công an), trong 06 tháng đầu năm 2019, trên cả nước đã xảy ra 1927 vụ cháy, làm chết 59 người, bị thương 64 người, thiệt hại về tài sản ước tính khoảng 654,94 tỷ đồng và 408 hecta rừng; trong đó đặc biệt có 27 vụ cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Những con số cho thấy rằng một khi đã xảy ra cháy thì hậu quả rất khó lường. Là một trong những nội dung quản lý trọng tâm của mọi Nhà nước cũng như mọi chính quyền địa phương; trong những năm qua, công tác phòng cháy và chữa cháy luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm đặc biệt và được đặt lên hàng đầu. Hoạt động quản lý nhà nước, xây dựng mô hình tổ chức, nâng cao năng lực của các chủ thể quản lý, trong đó có quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy được Đảng và Nhà nước ta xác định là nhiệm vụ quan trọng và được đặt ra như những nhu cầu bức xúc của xã hội. Hiện nay, tình hình kinh tế, chính trị và biến đổi khí hậu trên thế giới cũng như khu vực còn nhiều diễn biến phức tạp. Trong nước, quá trình xây dựng và phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh – quốc phòng, cùng với những điều kiện về tự nhiên và xã hội của mỗi địa phương luôn tiềm ẩn nguy cơ rất 1