Luận văn Quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên

Nội dung tài liệu: Luận văn Quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ / / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐẶNG THỊ NHUNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ÂN THI, TỈNH HƢNG YÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ / / HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐẶNG THỊ NHUNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ÂN THI, TỈNH HƢNG YÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TẠ THỊ HƢƠNG HÀ NỘI - NĂM 2020
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định. Hà Nội, ngày tháng năm 2020 Học viên Đặng Thị Nhung
4. LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thiện luận văn tốt nghiệp cao học, tôi đã nhận được sự giúp đỡ của các cá nhân, tổ chức, sự tham gia góp ý của các nhà khoa học, các nhà quản lý, bạn bè, gia đình và cùng sự nỗ lực của bản thân, đến nay, tôi đã hoàn thành luận văn thạc sĩ với đề tài: “Quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên”. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới TS.Tạ Thị Hương, người trực tiếp hướng dẫn khoa học cho tôi, cô đã rất quan tâm, tận tình hướng dẫn, chỉ bảo cho tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn đến Ban Giám đốc Học viện, tập thể Khoa Sau đại học và các Khoa, phòng, ban khác trong Học viện đã tạo mọi điều kiện cho tôi học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bàn bè và đồng nghiệp đã cổ vũ, động viên nhiệt tình và tạo điều kiện giúp đỡ mọi mặt để tôi hoàn thành tốt chương trình học tập và nghiên cứu đề tài khoa học này. Mặc dù đã có nhiều cố gắng để thực hiện đề tài một cách hoàn chỉnh nhất, song còn nhiều hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm thực tế nên không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp, nhận xét của quý thầy cô, các nhà khoa học, độc giả và các bạn đồng nghiệp để luận văn được hoàn chỉnh hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Học viên Đặng Thị Nhung
5. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN ..... 11 1.1. Một số khái niệm cơ bản....................................................................... 11 1.2. Sự cần thiết quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn ..................................................................................................... 19 1.3. Nội dung quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn .............................................................................................................. 21 1.4. Những yếu tố tác động đến quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn ............................................................................. 34 1.5. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn ..................................................................................................... 39 Tiểu kết Chương 1 ....................................................................................... 45 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ÂN THI, TỈNH HƢNG YÊN ........................................................ 46 2.1. Khái quát đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên ..................................................................................................... 46 2.2. Thực trạng lao động, việc làm trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên ............................................................................................................... 53 2.3. Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên ........................ 60 2.4. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên ........................ 80 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................ 85
6. Chƣơng 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ÂN THI, TỈNH HƢNG YÊN ...................................... 86 3.1. Quan điểm, mục tiêu, định hướng về việc làm, giải quyết việc làm .... 86 3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn trên địa bàn huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên .............. 92 Tiểu kết chương 3 ...................................................................................... 107 KẾT LUẬN .................................................................................................. 108 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 110
7. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Viết đầy đủ CNH-HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa GQVL Giải quyết việc làm HĐND Hội đồng nhân dân KH-KT Khoa học kỹ thuật LĐTBXH Lao động-thương binh và xã hội QLNN Quản lý nhà nước TN Thanh niên UBND Ủy ban nhân dân
8. DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU Biểu đồ 2.1. Tỉ trọng cơ cấu các ngành kinh tế huyện Ân Thi ............... 49 Bảng 2.1. Dân số huyện Ân Thi giai đoạn 2015 - 2019 ......................... 50 Bảng 2.2. Lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế huyện Ân Thi .....................................................................................................55 Bảng 2.3. Tình hình lao động huyện Ân Thi chia theo trình độ chuyên môn giai đoạn 2015 – 2019 ..................................................................... 56 Bảng 2.4. Lao động thanh niên huyện Ân Thi năm 2015-2019: ............ 58 Bảng 2.5. Đào tạo nghề, hướng nghiệp cho lao động huyện Ân Thi giai đoạn 2015-2019....................................................................................... 76 Bảng 2.6. Tình hình xuất khẩu lao động huyện Ân Thi giai đoạn 2015- 2019 ......................................................................................................... 77
9. 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Việc làm là một vấn đề cấp thiết, là mối quan tâm hàng đầu của mọi quốc gia nhằm hướng đến sự phát triển bền vững. Giải quyết việc làm cho người lao động có ý nghĩa quan trọng, quyết định tới quá trình phát triển kinh tế - xã hội mỗi địa phương và quốc gia. Đối với thanh niên – lực lượng luôn đi đầu trong xây dựng và phát triển đất nước, việc xây dựng chiến lược việc làm và phát triển lực lượng lao động trẻ vừa là mục tiêu, vừa là động lực đảm bảo cho sự ổn định và vị thế cạnh tranh của đất nước. Những năm qua Đảng và Nhà nước ta luôn coi công tác giải quyết việc làm cho thanh niên là nhiệm vụ quan trọng nhằm sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực của đất nước, thúc đẩy kinh tế tăng trưởng, đáp ứng nguyện vọng về việc làm của thanh niên. Trong xu thế hội nhập khu vực và thế giới, với tốc độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa diễn ra nhanh tất yếu sẽ dẫn đến quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế, chuyển mục đích sử dụng một bộ phận đất nông nghiệp sang phục vụ quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển các khu kinh tế, khu - cụm công nghiệp. Quá trình này có những tác động tích cực cũng như tiêu cực đến hộ gia đình nông nghiệp, nông thôn. Những hộ gia đình này phải đối mặt với việc chuyển đổi nghề nghiệp, thích ứng với đời sống nông thôn trong quá trình đô thị hóa nhanh, hội nhập với những chuẩn mực và yêu cầu mới. Vấn đề giải quyết việc làm, tạo cơ hội tăng thu nhập và phát triển nghề nghiệp để đảm bảo nhu cầu của người lao động nói chung và của thanh niên nông thôn nói riêng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn trở nên ngày càng bức thiết. Quá trình hội nhập và chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn làm một bộ phận lao động nông nghiệp, nhất là thanh niên nông thôn
10. 2 làm nảy sinh nhiều vấn đề. Yêu cầu bức bách về việc làm, thu nhập và phát triển nghề nghiệp đòi hỏi lực lượng lao động thanh niên phải có năng lực, có sức khỏe, được đào tạo và tích lũy kịp thời các tiến bộ khoa học công nghệ để tham gia dịch chuyển từ các khâu sản xuất có hàm lượng giá trị gia tăng thấp sang các công đoạn có hàm lượng giá trị gia tăng cao. Có tri thức, có năng lực thì người thanh niên nông thôn mới có thể thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh trong một môi trường có chính sách công bằng, minh bạch giữa các chủ thể tham gia thị trường, đồng thời dễ dàng áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ, áp dụng các phương thức quản lý và phương pháp sản xuất mới, tìm hiểu thị trường và thậm chí là dẫn dắt nhu cầu để phát triển sản xuất kinh doanh và tạo ra các chủng loại sản phẩm với giá trị cao hơn. Ân Thi là một huyện đông dân, có thế mạnh về nông nghiệp và đang chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển công nghiệp, thương mại và dịch vụ, nguồn lao động dồi dào. Tuy nhiên, do chất lượng lao động còn thấp nên chưa đáp ứng được yên cầu hiện tại và xu hướng phát triển trong tương lai. Cũng tương đồng với các huyện khác trong tỉnh, Ân Thi dư thừa sức lao động nông thôn ở lĩnh vực nông nghiệp, ngược lại ở lĩnh vực phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ lại thiếu hụt lao động trầm trọng. Điều này dẫn đến việc Nhà nước phải điều tiết về quy luật cung cầu nguồn lao động trong xã hội nhằm hạn chế tình trạng lao động thất nghiệp, trong khi nơi khác, ngành nghề khác lại thiếu hụt lao động, doanh nghiệp thiếu lao động nhưng người lao động không tìm được việc để làm. Ngoài ra, những năm qua lao động là thanh niên của huyện chủ yếu phải tự xác định tìm kiếm việc làm theo nhu cầu và điều kiện năng lưc bản thân, trong khi cơ quan quản lý nhà nước vẫn chưa có phương án hữu hiệu để tạo việc làm nói chung, việc làm mới, việc làm có thu nhập cao nói riêng; đối với các doanh nghiệp thì chưa coi lực