Luận văn Quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

Nội dung tài liệu: Luận văn Quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/.......... ............/.......... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NÔNG ĐÌNH THÉP QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC KẠN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - 2020 i
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/.......... ............/.......... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NÔNG ĐÌNH THÉP QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC KẠN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 8 34 04 03 Người hướng dẫn khoa học: TS. Hoàng Thị Cường HÀ NỘI - 2020 ii
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan, đề tài "Quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn” là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định. Tác giả Nông Đình Thép i
4. LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và thực hiện đề tài này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình của các Thầy, Cô tại Học viện Hành chính Quốc gia và của các Sở, Ban, ngành tỉnh Bắc Kạn. Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo và bạn bè đồng nghiệp đã dành sự quan tâm giúp đỡ tận tình trong suốt 02 năm qua. Đặc biệt tôi xin trân trọng cảm ơn sự hướng dẫn khoa học của Cô giáo, Tiến sĩ Hoàng Thị Cường đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày .. tháng .... năm 2020 Tác giả Nông Đình Thép ii
5. MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài luận văn .......................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn .................................... 2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn .......................................... 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn .......................................... 4 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn ...................... 4 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................... 6 7. Kết cấu của luận văn .................................................................................. 6 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN . 7 1.1. Cơ sở lý luận về bảo vệ môi trường trong hoạt động khoáng sản ....... 7 1.1.1. Khái niệm về khoáng sản, bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ..................................................................................................... 7 1.1.2. Đặc điểm của bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản9 1.2. Quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản .................................................................................................. 12 1.2.1. Vai trò của quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản .................................................................................... 12 1.2.2. Các yếu tố tác động quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ........................................................................... 13 1.2.3. Nội dung quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ............................................................................................ 16 1.2.4. Công cụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ............................................................................................ 17 1.3. Các hoạt động khai thác khoáng sản tác động đến môi trường ........ 21 1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt iii
6. động khai thác khoáng sản ........................................................................ 22 1.4.1. Tỉnh Cao Bằng ................................................................................... 22 1.4.2. Tỉnh Thái Nguyên............................................................................... 26 1.4.3. Bài học kinh nghiệm đối với tỉnh Bắc Kạn ......................................... 32 Tiểu kết chương 1 ....................................................................................... 34 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC KẠN ....................................................................... 35 2.1. Khái quát về tỉnh Bắc Kạn .................................................................. 35 2.1.1. Vị trí địa lý, địa hình ........................................................................... 35 2.1.2. Điều kiện tự nhiên .............................................................................. 36 2.1.3. Các yếu tố kinh tế - xã hội .................................................................. 40 2.2. Tình hình hoạt động khai thác khoáng sản tác động đến môi trường ..................................................................................................................... 43 2.2.1. Thực trạng hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn 43 2.2.2. Thực trạng bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản . 47 2.3. Thực trạng quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn ..................................... 49 2.3.1. Hệ thống quản lý nhà nước về môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ................................................................................................... 49 2.3.2. Thực hiện chiến lược, chính sách và kế hoạch bảo vệ môi trường ...... 52 2.3.3. Về quan trắc và kiểm soát ô nhiễm môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ............................................................................................ 54 2.3.4. Giám sát môi trường ........................................................................... 58 2.3.5. Công tác tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ môi trường ....................... 60 2.3.6. Sử dụng công cụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ........................................................................... 60 2.4. Đánh giá việc thực hiện quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong iv
7. hoạt động khai thác khoáng sản ................................................................ 70 2.4.1. Kết quả đạt được................................................................................. 70 2.4.2. Yếu kém ............................................................................................. 73 2.4.3. Nguyên nhân yếu kém ........................................................................ 75 2.4.4. Những vấn đề đặt ra trong quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn ........................... 77 Tiểu kết chương 2 ....................................................................................... 81 Chương 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC KẠN ................... 82 3.1. Quan điểm, mục tiêu quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ................................................................ 82 3.1.1. Quan điểm .......................................................................................... 82 3.1.2. Mục tiêu ............................................................................................. 83 3.2. Căn cứ đề xuất giải pháp quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ...................................................... 84 3.2.1. Thực trạng quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ............................................................................................ 84 3.2.2. Nhiệm vụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản ............................................................................................ 85 3.3. Giải pháp cơ bản nhằm tăng cường quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn ... 89 3.3.1. Sắp xếp hợp lý công tác cán bộ quản lý bảo vệ môi trường ................ 89 3.3.2. Tăng cường vai trò, nhiệm vụ của cơ quan chuyên môn ..................... 90 3.3.3. Nâng cao năng lực cán bộ quản lý môi trường về hoạt động khai thác khoáng sản cấp tỉnh, huyện, xã ..................................................................... 92 3.3.4. Hoàn thiện các công cụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường hướng tới phát triển bền vững ................................................................................. 93 v
8. 3.3.5. Tăng cường công tác thanh tra, giám sát ở địa phương ....................... 98 3.4. Kiến nghị thực hiện giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn .................99 Tiểu kết chương 3 ..................................................................................... 102 KẾT LUẬN ............................................................................................... 103 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................. 105 vi
9. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BVTM : Bảo vệ môi trường ĐTM : Báo cáo đánh giá tác động môi trường HĐKTKS : Hoạt động khai thác khoáng sản HĐND : Hội đồng nhân dân KT-XH : Kinh tế - Xã hội ÔNMT : Ô nhiễm môi trường QCVN : Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam QLNN : Quản lý nhà nước QPPL : Quy phạm pháp luật TNKS : Tài nguyên khoáng sản UBND : Ủy ban nhân dân vii
10. DANH MỤC HÌNH Hình 2.1: Sơ đồ hệ thống quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường ............... 50 Hình 2.2: Sơ đồ cơ cấu tổ chức, bộ máy của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Kạn ................................................................................................ 51 DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ Bảng 2.1: Số lượng điểm quan trắc định kỳ theo các thành phần môi trường 55 Biểu đồ 2.1: Biểu đồ biến động Số lượng các điểm quan trắc môi trường .... 55 viii