Luận văn Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến tiếp cận nguồn vốn của hộ nghèo trên địa bàn huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang

Nội dung tài liệu: Luận văn Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến tiếp cận nguồn vốn của hộ nghèo trên địa bàn huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH ---------- LÊ THỊ HỒNG TƯƠI PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TIẾP CẬN NGUỒN VỐN CỦA HỘ NGHÈO TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN AN BIÊN, TỈNH KIÊN GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH ---------- LÊ THỊ HỒNG TƯƠI PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TIẾP CẬN NGUỒN VỐN CỦA HỘ NGHÈO TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN AN BIÊN, TỈNH KIÊN GIANG Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. TRƯƠNG ĐĂNG THỤY TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, kết quả do trực tiếp tác giả thu thập, thống kê và xử lý. Các nguồn dữ liệu khác được tác giả sử dụng trong luận văn đều có ghi nguồn trích dẫn và xuất xứ. Học viên thực hiện Lê Thị Hồng Tươi
4. TÓM TẮT LUẬN VĂN Hoạt động cho vay vốn tín dụng tới hộ nghèo cho thấy nhiều điểm tích cực, giúp họ cải thiện cuộc sống, có nguồn vốn tăng gia sản xuất, cũng như trang trải các chi phí của cuộc sống. Tuy nhiên bên cạnh những mặt đạt được, hoạt động cho vay hỗ trợ hộ nghèo tại địa phương vẫn còn một số khó khăn tồn tại đời sống dân cư các xã trong huyện nghèo còn khó khăn, cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, trình độ dân trí thấp nên thông tin kinh tế xã hội, pháp luật và những chủ trương chính sách của nhà nước đến với dân chưa đầy đủ và kịp thời. Đề tài đã sử dụng phương pháp chọn mẫu thuận tiện, chọn ra 200 hộ gia nghèo tại huyện An Biên, trong đó có 112 hộ nghèo có vay vốn tín dụng từ NHCSXH và 88 hộ nghèo không có vay vốn tín dụng từ NHCSXH. Có 8 biến độc lập trong mô hình bao gồm giới tính, tuổi, dân tộc, trình độ văn hóa của người vay vốn, qui mô hộ gia đình, tỷ lệ phụ thuộc, diện tích đất sản xuất và tham gia hội đoàn thể. Kết quả phân tích hồi quy Binary Logistic cho thấy, có 5 biến độc lập ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận tín dụng của hộ nghèo gồm giới tính, tuổi, dân tộc, trình độ văn hóa của người vay vốn, và tham gia hội đoàn thể. Kết quả phân tích hồi quy đa biến bằng phương pháp OLS cho thấy, có 5 biến độc lập ảnh hưởng đến lượng vốn vay tín dụng của hộ nghèo gồm giới tính, tuổi trình độ văn hóa của người vay vốn, diện tích đất sản xuất và tham gia hội đoàn thể. Qua kết quả phân tích cho thấy, có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận tín dụng và lượng vốn vay của hộ nghèo từ NHCSXH. Do đó, cần có những chính sách để nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng và lượng vốn vay của hộ nghèo của hộ nghèo. Cần tạo điều kiện thuận lợi để hộ nghèo tiếp cận được tín dụng, chuyển đổi ngành nghề, thu nhập ổn định và thoát nghèo bền vững.
5. MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ TÓM TẮT LUẬN VĂN CHƯƠNG 1 .................................................................................................................... 1 GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU ....................................................................................... 1 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI .......................................................................................... 1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ................................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu chung ............................................................................................................. 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................................. 2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ..................................................................................... 2 1.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ...................................................... 3 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................................... 3 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................................... 3 1.5. KẾT CẤU LUẬN VĂN .......................................................................................... 3 CHƯƠNG 2. ................................................................................................................... 4 TỔNG QUAN LÝ THUYẾT NGHIÊN CỨU ............................................................. 4 2.1. LÝ THUYẾT VỀ HỘ NGHÈO ............................................................................. 4 2.1.1. Khái niệm hộ nghèo ...................................................................................................... 4 2.1.2. Đặc điểm hộ nghèo ....................................................................................................... 5 2.1.3. Chuẩn nghèo ................................................................................................................. 5 2.2. TÍN DỤNG CHO HỘ NGHÈO TỪ NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI .. 8 2.2.1. Khái niệm về tín dụng .................................................................................................. 8 2.2.2. Tín dụng ngân hàng chính sách xã hội ......................................................................... 9 2.2.3. Phương thức tiếp cận hộ nghèo của NHCSXH Việt Nam ............................................ 9
6. 2.2.4. Vai trò của tín dụng vi mô đối với hộ nghèo .............................................................. 11 2.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TIẾP CẬN VỐN TÍN DỤNG CỦA HỘ NGHÈO ........................................................................................................................ 12 2.3.1. Cơ chế chính sách của Nhà nước ................................................................................ 12 2.3.2. Từ phía các tổ chức tín dụng ...................................................................................... 13 2.3.3. Từ phía các đoàn thể xã hội ........................................................................................ 14 2.3.4. Sự phối hợp của TCTD với cơ quan quản lý Nhà nước ............................................. 14 2.3.5 Xuất phát từ phía hộ nghèo .......................................................................................... 14 2.4. CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ............................................ 15 2.4.1. Các nghiên cứu nước ngoài ........................................................................................ 15 2.4.2. Các nghiên cứu trong nước ......................................................................................... 18 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................ 20 CHƯƠNG 3 .................................................................................................................. 21 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ........................................................................................ 21 3.1. KHUNG PHÂN TÍCH ......................................................................................... 21 3.2. MÔ HÌNH VÀ GIẢ THIẾT NGHIÊN CỨU ..................................................... 21 3.2.1. Mô hình nghiên cứu .................................................................................................... 21 3.2.2. Các biến trong mô hình và kỳ vọng ............................................................................ 23 3.3. DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU .................................................................................... 23 3.3.1. Dữ liệu nghiên cứu ..................................................................................................... 23 3.3.2. Chọn mẫu nghiên cứu ................................................................................................. 23 3.2.3. Phương pháp chọn mẫu .............................................................................................. 24 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ............................................................................................ 24 CHƯƠNG 4 .................................................................................................................. 25 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .......................................................................................... 25 4.1. TỔNG QUAN HUYỆN AN BIÊN ...................................................................... 25 4.1.1. Điều kiện tự nhiên ...................................................................................................... 25 4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang ...................................... 26 4.1.3. Thực trạng vay vốn người nghèo ................................................................................ 29 4.2. MÔ TẢ MẪU KHẢO SÁT .................................................................................. 31 4.2.1. Đặc điểm giới tính của người vay .............................................................................. 31 4.2.2. Đặc điểm dân tộc của người vay vốn ......................................................................... 32
7. 4.2.3. Đặc điểm tuổi của người vay vốn ............................................................................... 32 4.2.4. Đặc điểm trình độ văn hóa của người vay vốn ........................................................... 33 4.2.5. Đặc điểm hộ gia đình .................................................................................................. 33 4.2.6. Đặc điểm diện tích đất sản xuất .................................................................................. 34 4.2.7. Đặc điểm tham gia hội đoàn thể ................................................................................. 35 4.3. PHÂN TÍCH HỒI QUY ....................................................................................... 35 4.3.1. Kiểm định đa cộng tuyến các biến độc lập trong mô hình ......................................... 35 4.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận tín dụng của hộ nghèo ....................... 36 4.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng tiền vay của hộ nghèo .......................................... 38 KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 ............................................................................................ 41 CHƯƠNG 5 .................................................................................................................. 42 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH .......................................................... 42 5.1. KẾT LUẬN ........................................................................................................... 42 5.2. HÀM Ý CHÍNH SÁCH ........................................................................................ 42 5.2.1. Đối với NHSCXH ............................................................................................... 42 5.2.3 Đối với chính quyền địa phương ....................................................................... 43 5.2.3. Nâng cao vai trò của các đoàn thể đối với công tác giảm nghèo ................... 44 5.2.4. Đối với hộ nghèo ................................................................................................ 45 5.2.4.1. Nâng cao hiểu biết, trình độ nhận thức của hộ nghèo ........................................ 45 5.2.4.2. Nâng cao khả năng tiếp cận thông tin về các tổ chức tín dụng ........................... 46 5.2.4.3. Đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh của hộ nghèo ................................... 46 5.3. HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI ..................................................................................... 47 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 1: PHIẾU KHẢO SÁT PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU
8. DANH MỤC VIẾT TẮT NHCSXH Ngân hàng chính sách xã hội TD Tín dụng TCTD Tổ chức tín dụng SXKD Sản xuất kinh doanh KHKT Khoa học kỹ thuật TK&VV Tiết kiệm và vay vốn QĐ-HĐQT Quyết định Hội đồng quản trị NS&VSMT Nước sạch và vệ sinh môi trường HPN Hội phụ nữ HND Hội nông dân HCCB Hội cựu chiến binh ĐTN Đoàn thanh niên TCXH Tổ chức xã hội UNESSCAP Ủy ban Kinh tế và Xã hội Châu Á Thái Bình dương của Liên hiệp quốc UNDP Chương trình phát triển của Liên hiệp quốc UNFPA Quỹ dân số Liên hiệp quốc tại Việt Nam UNICEF Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc
9. DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Các biến trong mô hình 22 Bảng 4.1: Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội huyện An Biên 28 Bảng 4.2: Giới tính của chủ hộ 32 Bảng 4.3: Dân tộc của người vay vốn 32 Bảng 4.4: Tuổi của người vay vốn 33 Bảng 4.5: Trình độ văn hóa của người vay vốn 33 Bảng 4.6: Qui mô hộ gia đình 34 Bảng 4.7: Tỷ lệ phụ thuộc 34 Bảng 4.8: Diện tích đất sản xuất 35 Bảng 4.9: Tham gia đoàn thể 35 Bảng 4.10: Kiểm định đa cộng tuyến các biến độc lập trong mô hình 36 Bảng 4.11: Kết quả khả năng tiếp cận tín dụng 37 Bảng 4.12: Kết quả ước lượng mô hình hồi quy đa biến 39 Bảng 4.13: Hệ số VIF 39
10. DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 3.1: Khung phân tích 21 Biểu đồ 4.1: Bản đồ hành chính huyện An Biên 25 Biểu đồ 4.2: Dân số huyện An Biên 27 Biểu đồ 4.3: Số lao động 27 Biểu đồ 4.4: Tỷ lệ giới tính 31