Luận văn Những trục trặc trong công tác quản lý nhà nước về công chứng hiện nay: Trường hợp tỉnh Quảng Nam

Nội dung tài liệu: Luận văn Những trục trặc trong công tác quản lý nhà nước về công chứng hiện nay: Trường hợp tỉnh Quảng Nam

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY KINH TẾ FULBRIGHT ------------- TRẦN TRUNG KIÊN NHỮNG TRỤC TRẶC TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÔNG CHỨNG HIỆN NAY: TRƯỜNG HỢP TỈNH QUẢNG NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG TP. Hồ Chí Minh – Năm 2017
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY KINH TẾ FULBRIGHT ------------- TRẦN TRUNG KIÊN NHỮNG TRỤC TRẶC TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÔNG CHỨNG HIỆN NAY: TRƯỜNG HỢP TỈNH QUẢNG NAM Chuyên ngành: Chính sách công Mã : 60340402 HƯỚNG N HO HỌC: G T HẠ NGH TP. Hồ Chí Minh, năm 2017
3. -i- LỜI C ĐO N Tôi xin cam đoan tất cả các phần của luận văn này được thực hiện bởi tôi. Số liệu, trích dẫn và thông tin đều được dẫn nguồn và có độ chính xác cao nhất trong phạm vi hiểu biết của tôi. Luận văn thể hiện quan điểm cá nhân của tôi, không phản ánh cho quan điểm của Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright hay Đại học Fulbright. Thành phố Hồ Chí Minh, ngày tháng 7 năm 2017 Tác giả luận văn Trần Trung Kiên
4. -ii- LỜI CẢ ƠN Để hoàn thành luận văn, tôi xin cảm ơn gia đình, bạn bè đã hỗ trợ và tạo điều kiện cho tôi. Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc PGS.TS Phạm Duy Nghĩa đã định hướng, hướng dẫn và động viên giúp tôi vượt qua những khó khăn, hạn chế của kiến thức để hoàn thành luận văn, TS. Huỳnh Thế Du đã góp ý, định hướng giúp tôi trong quá trình chỉnh sửa luận văn. Tôi xin cảm ơn Chương trình Giảng dạy kinh tế Fulbright, các thầy cô và nhân viên nhà trường đã hỗ trợ tôi trong quá trình học tập, trang bị kiến thức, giải đáp những thắc mắc. Tôi xin gửi lời cảm ơn ông Nguyễn Văn Anh- Trưởng phòng Nội chính, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam, ông Bùi Xuân Hiếu- Trưởng phòng Bổ trợ Tư pháp, ông Trần Tám- Chánh Thanh tra Sở Tư pháp Quảng Nam và nhiều công chứng viên, những người hoạt động trong ngành tư pháp đã tạo điều kiện, cung cấp thông tin, tài liệu và hỗ trợ tôi trong quá trình thu thập số liệu, cho ý kiến để tôi hoàn thành luận văn.
5. -iii- TÓM TẮT Công tác quản lý nhà nước về công chứng hiện nay thực hiện theo quy định của Luật Công chứng năm 2014 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Bộ Chính trị đã có chủ trương và yêu cầu thực hiện việc xã hội hóa hoạt động công chứng. Công tác quản lý nhà nước đã có những bước điều chỉnh để phù hợp với chủ trương của Bộ Chính trị và tình hình thực tế hiện nay. Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước vẫn còn gặp một số vấn đề.Luận văn tập trung đánh giá chính sách quản lý nhà nước về công chứng dựa trên Bộ tiêu chí của OECD cùng với ý kiến phỏng vấn của một số công chứng viên, nhà nghiên cứu pháp luật, cán bộ, những người trực tiếp làm công tác quản lý nhà nước về công chứng để phân tích những điểm chưa đạt của chính sách, qua đó đưa ra những khuyến nghị đối với chính sách công chứng. Tác giả phân tích các văn bản quy phạm pháp luật, nội dung chỉ đạo, triển khai ở trung ương cũng như ở địa phương, các báo cáo kết quả triển khai thực hiện và ý kiến của các chuyên giađểđánh giá những trục trặc trong công tác quản lý nhà nước về công chứng hiện nay. Kết quả nghiên cứu cho thấy những trục trặc trong các quy định và công tác thực thi chính sách quản lý nhà nước đối với hoạt động công chứng. Việc dự báo tình hình thực tế cũng chưa sát, do đó, dẫn tới việc ban hành những quy định chưa phù hợp với thực tế. Dựa trên đánh giá chính sách quản lý nhà nước về công chứng, cùng với tham khảo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, tác giả rút ra những bài học cho công tác quản lý nhà nước về công chứng ở Việt Nam. Theo đó, Việt Nam cần có những quy định chặt chẽ hơn, thực thi Luật nghiêm túc hơn, đồng thời phải linh hoạt cho phù hợp với tình hình thực tế ở địa phương, khuyến khích cạnh tranh.
6. -iv- MỤC LỤC LỜI C ĐO N .................................................................................................................. i LỜI CẢ ƠN ....................................................................................................................... ii TÓM TẮT ............................................................................................................................ iii MỤC LỤC ........................................................................................................................... iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................................. vi DANH MỤC TỪ CHUYÊN NGÀNH .............................................................................. vii DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ VÀ HỘP ...................................................................... viii CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN ................................................................................................ 1 1.1. Bối cảnh chính sách ........................................................................................................ 1 1.2. Lý do chọn đề tài ............................................................................................................ 2 1.3. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................................... 2 1.4. Câu hỏi nghiên cứu ......................................................................................................... 2 1.5. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 3 1.6. Phương pháp nghiên cứu và nguồn thông tin ................................................................. 3 1.7. Cấu trúc luận văn ............................................................................................................ 3 CHƯƠNG 2 CƠ Ở LÝ THUYẾT ................................................................................... 4 2.1. Bản chất xã hội hóa công chứng ..................................................................................... 4 2.2. Vai trò của Nhà nước đối với hoạt động công chứng ..................................................... 5 2.2.1. Cơ sở để Nhà nước quản lý về công chứng ............................................................. 5 2.2.2. Lý do cần có sự tham gia của tư nhân ...................................................................... 6 2.2.3. Cách thức can thiệp của Nhà nước ở Việt Nam hiện nay ........................................ 8 2.3. Cở sở đánh giá chính sách quản lý nhà nước về công chứng ......................................... 9 CHƯƠNG 3 HÂN TÍCH NHỮNG TRỤC TRẶC CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CÔNG CHỨNG HIỆN NAY ............................................................... 11
7. -v- 3.1. Phục vụ các mục tiêu chính xác, rõ ràng đã ấn định trước ........................................... 11 3.2. Có cơ sở pháp luật, thực tiễn chắc chắn ....................................................................... 13 3.3. Mang lại lợi ích nhiều hơn là chi phí, có tính tới tác động phân bổ trên toàn xã hội, các yếu tố kinh tế, xã hội và môi trường .................................................................................... 17 3.4. Giảm thiểu chi phí và tác động lệch lạc tới thị trường.................................................. 18 3.5. Khuyến khích cạnh tranh, thông qua khuyến khích thị trường và các phương pháp tiếp cận dựa trên cơ sở mục tiêu đã định .................................................................................... 21 3.6. Rõ ràng, đơn giản, thiết thực đối với người sử dụng .................................................... 23 3.7. Sự phù hợp, tương thích với các chính sách, pháp luật khác ........................................ 25 3.8. Tương thích ở mức độ tối đa đối với các nguyên tắc về khuyến khích cạnh tranh, thương mại trong pháp luật quốc gia và các điều ước quốc tế ............................................ 26 CHƯƠNG 4 ẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH ......................................... 27 4.1. Kết luận ......................................................................................................................... 27 4.2. Kiến nghị chính sách ..................................................................................................... 28 4.3. Hạn chế của nghiên cứu ................................................................................................ 29 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 30 PHỤ LỤC ............................................................................................................................ 34
8. -vi- DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT UBND Ủy ban nhân dân Organization for Economic Tổ chức Hợp tác và Phát triển OECD Cooperation and Development Kinh tế
9. -vii- DANH MỤC TỪ CHUYÊN NGÀNH 1.Phòng công chứng: Tổ chức hành nghề công chứng do Nhà nước thành lập, trực thuộc Sở Tư pháp 2 Văn phòng công chứng: Tổ chức hành nghề công chứng do tư nhân thành lập 3 Công ty hợp danh:Công ty hợp danh là doanh nghiệp phải có 02 thành viên là chủ sở hữu hợp danh, cùng nhau kinh doanh dưới tên một doanh nghiệp và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty. 4.Ban Cán sự Đảng Ủy ban nhân dân tỉnh: Là tổ chức đảng của Ủy ban nhân dân tỉnh, có nhiệm vụ triển khai các nhiệm vụ do Đảng, Tỉnh ủy giao. Thành viên ban Cán sự Đảng Ủy ban nhân dân tỉnh thường có Chủ tịch, các Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, Giám đốc Công an tỉnh, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Giám đốc Sở Nội vụ, Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh.
10. -viii- DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ VÀ HỘP Bảng 3.1. Thống kê số vụ việc và số tiền các tổ chức công chứng thu .............................. 14 Bảng 3.2.Đặc điểm hành chính và dự báo tình hình công chứng tỉnh Quảng Nam ........... 15 Bảng 3 3 Thống kê thù lao công chứng một số văn phòng công chứng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam từ năm 2011- 6/2015 ...................................................................................... 17 Hình 2.1. Chức năng của Nhà nước ..................................................................................... 6 Hình 2.2. Phạm vi và sức mạnh của Nhà nước .................................................................... 7 Hình 2.3. Mô hình cây quyết định cho sự can thiệp của chính quyền đối với hoạt động công chứng ............................................................................................................................ 8 Hình 2.4. Phân cấp quản lý nhà nước đối với công chứng .................................................. 9 Hộp 2.1. Phân loại công chứng ............................................................................................ 4