Luận văn Kỹ năng học tập môn Tâm lý học của học viên Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II

Nội dung tài liệu: Luận văn Kỹ năng học tập môn Tâm lý học của học viên Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Viết Hiệp KỸ NĂNG HỌC TẬP MÔN TÂM LÝ HỌC CỦA HỌC VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CẢNH SÁT NHÂN DÂN II LUẬN VĂN THẠC SĨ TÂM LÍ HỌC Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Viết Hiệp KỸ NĂNG HỌC TẬP MÔN TÂM LÝ HỌC CỦA HỌC VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CẢNH SÁT NHÂN DÂN II Chuyên ngành: Tâm lí học Mã số : 8310401 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÂM LÍ HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS.TS.NGƯT. ĐOÀN VĂN ĐIỀU Thành phố Hồ Chí Minh - 2018
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác. Học viên Nguyễn Viết Hiệp
4. LỜI CẢM ƠN Trước hết, tôi xin chân thành cám ơn Ban giám hiệu Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, các Phòng, Ban, Trung tâm đã tạo điều kiện để tôi được học tập, nghiên cứu tại trường. Đặc biệt cám ơn quý thầy cô khoa Tâm lí học và quý thầy cô đã tận tình giảng dạy cho chúng tôi trong suốt thời gian học tập tại lớp Cao học khóa 27 (2016-2018), chuyên ngành Tâm lí học. Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến Giáo sư. Tiến sĩ. Nhà giáo ưu tú Đoàn Văn Điều, người thầy kính mến đã hết lòng quan tâm, giúp đỡ và hướng dẫn nghiên cứu, giúp tôi hoàn thành luận văn này. Tôi chân thành cảm ơn quý thầy cô phòng Sau đại học đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học và thực hiện luận văn. Đồng thời, tôi cũng xin cảm ơn các đồng chí Ban giám hiệu, lãnh đạo các Khoa, Phòng, Bộ môn, cán bộ, giảng viên và học viên của Trường Cao đẳng Cảnh sát Nhân dân II đã tạo điều kiện cho tôi học tập và nghiên cứu khảo sát để hoàn thành luận văn. Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô trong hội đồng chấm luận văn đã cho tôi những đóng góp quý báu để hoàn chỉnh luận văn. Học viên Nguyễn Viết Hiệp
5. MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các hình vẽ, đồ thị MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KỸ NĂNG HỌC TẬP MÔN TÂM LÝ HỌC CỦA HỌC VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CẢNH SÁT NHÂN DÂN II ..................................................................................... 9 1.1. Tổng quan nghiên cứu về vấn đề kỹ năng học tập ....................................................... 9 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài ................................................ 9 1.1.2. Các công trình nghiên cứu ở trong nước ............................................... 14 1.2. Lý luận về hoạt động học tập ............................................................................................... 18 1.2.1. Khái niệm hoạt động học tập ................................................................ 19 1.2.2. Cấu trúc tâm lý của hoạt động học tập .................................................. 20 1.2.3. Bản chất của hoạt động học tập ............................................................ 23 1.2.4. Cơ sở tâm lý hình thành hoạt động học tập .......................................... 25 1.3. Kỹ năng ......................................................................................................................................... 30 1.3.1. Khái niệm kỹ năng ................................................................................ 30 1.3.2. Phân loại kỹ năng .................................................................................. 33 1.3.3. Quá trình hình thành kỹ năng ................................................................ 33 1.4. Kỹ năng học tập ......................................................................................................................... 36 1.4.1. Khái niệm kỹ năng học tập ................................................................... 36 1.4.2. Mục đích của việc rèn luyện kỹ năng học tập ....................................... 39 1.4.3. Phân loại kỹ năng học tập ..................................................................... 40 1.4.4. Quá trình hình thành kỹ năng học tập ................................................... 42 1.5. Kỹ năng học tập môn Tâm lý học ...................................................................................... 44
6. 1.5.1. Đặc điểm của môn Tâm lý học ............................................................. 44 1.5.2. Khái niệm kỹ năng học tập môn Tâm lý học ........................................ 45 1.5.3. Phân loại kỹ năng học tập môn Tâm lý học .......................................... 45 1.5.4. Các mức độ kỹ năng học tập môn Tâm lý học ...................................... 49 1.5.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển kỹ năng học tập môn tâm lý học của học viên trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II ..................................................................................................... 51 Tiểu kết chương 1 ................................................................................................... 58 Chương 2. THỰC TRẠNG KỸ NĂNG HỌC TẬP MÔN TÂM LÝ HỌC CỦA HỌC VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG CẢNH SÁT NHÂN DÂN II .................................................................................................. 60 2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ........................................................................................... 60 2.1.1. Khái quát về trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II ............................. 60 2.1.2. Giới thiệu về khách thể nghiên cứu ....................................................... 61 2.1.3. Quá trình nghiên cứu thực trạng ............................................................ 63 2.2. Kết quả nghiên cứu về thực trạng KNHT môn TLH của HV trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II ..................................................................................................... 68 2.2.1. Thái độ của HV đối với KNHT môn TLH ............................................ 68 2.2.2. Thực trạng nhận thức của HV về KNHT môn TLH ............................. 70 2.2.3. Thực trạng khả năng sử dụng KNHT môn TLH của HV ..................... 79 2.2.4. Mức độ thường xuyên sử dụng KNHT môn TLH của HV ................... 96 2.2.5. Mức độ hiệu quả khi sử dụng KNHT môn TLH đối với kết quả học tập của bản thân HV ..................................................................... 102 2.2.6. Đánh giá mối tương quan giữa nhận thức của HV về mức độ cần thiết với mức độ thường xuyên sử dụng KNHT; giữa mức độ thường xuyên sử dụng KNHT với khả năng sử dụng KNHT; giữa khả năng sử dụng KNHT với hiệu quả sử dụng KNHT ..................... 110 2.3. Nguyên nhân của thực trạng kỹ năng học tập môn tâm lý học của HV trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II ........................................................................... 113 2.3.1. Nhóm nguyên nhân khách quan .......................................................... 113
7. 2.3.2. Nhóm nguyên nhân chủ quan .............................................................. 117 2.4. Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao kỹ năng học tập môn tâm lý học cho học viên trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II. ..................................... 120 2.4.1. Nhóm biện pháp của nhà trường ......................................................... 124 2.4.2. Nhóm biện pháp của Bộ môn Tâm lý ................................................. 125 2.4.3. Nhóm biện pháp của học viên ............................................................. 126 Tiểu kết chương 2 ................................................................................................. 128 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 130 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 134 PHỤ LỤC
8. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ANQG : An ninh quốc gia CSND : Cảnh sát nhân dân CĐ : Cao đẳng CAND : Công an nhân dân ĐTB : Điểm trung bình GV : Giảng viên HĐHT : Hoạt động học tập HT : Học tập HV : Học viên KN : Kỹ năng KNHT : Kỹ năng học tập NXB : Nhà xuất bản TLH : Tâm lí học TP. HCM : Thành phố Hồ Chí Minh TTATXH : Trật tự an toàn xã hội XHCN : Xã hội chủ nghĩa
9. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Bảng phân chia các mức độ KN theo quan điểm của V.P. Bexpalko ............................................................................................... 49 Bảng 1.2. Bảng phân chia các mức độ KN theo quan điểm của K.K. Platonov và G.G. Golubev .................................................................... 50 Bảng 1.3. Bảng phân chia các mức độ KNHT môn TLH của HV trường CĐ CSND II ................................................................................................ 50 Bảng 2.1. Khách thể nghiên cứu ............................................................................ 62 Bảng 2.2. Mức độ tích cực, chủ động tìm hiểu nghiên cứu KNHT của HV ......... 69 Bảng 2.3. Nhận thức của HV về khái niệm KNHT môn TLH .............................. 70 Bảng 2.4. Nhận thức về mục đích rèn luyện KNHT môn TLH của HV trường CĐ CSND II .............................................................................. 72 Bảng 2.5. Nhận thức cụ thể của HV về mức độ cần thiết của từng KNHT môn TLH ............................................................................................... 74 Bảng 2.6. Thực trạng nhóm kỹ năng nhận thức về hoạt động hoc tập .................. 80 Bảng 2.7. Thực trạng nhóm kỹ năng thiết kế hoạt động hoc tập ........................... 82 Bảng 2.8. Thực trạng nhóm kỹ năng kết cấu hoạt động hoc tập ........................... 84 Bảng 2.9. Thực trạng nhóm kỹ năng giao tiếp ...................................................... 86 Bảng 2.10. Thực trạng nhóm kỹ năng tổ chức hoạt động hoc tập ........................... 87 Bảng 2.11. Mức độ thường xuyên sử dụng KNHT môn TLH của HV .................. 97 Bảng 2.12. Mức độ hiệu quả khi sử dụng KNHT môn TLH đối với HV ............. 104 Bảng 2.13. Kết quả học tập môn TLH của HV bậc Cao đẳng .............................. 109 Bảng 2.14. Kết quả học tập môn TLH của HV bậc Trung cấp ............................. 109 Bảng 2.15. Hệ số tương quan Pearson của cặp biến số Nhận thức của HV về mức độ cần thiết của KNHT với Mức độ thường xuyên sử dụng KNHT của HV .................................................................................... 111 Bảng 2.16. Hệ số tương quan Pearson của cặp biến số Mức độ thường xuyên sử dụng với Khả năng sử dụng KNHT của HV .................................. 112 Bảng 2.17. Hệ số tương quan Pearson của cặp biến số Khả năng sử dụng KNHT với hiệu quả sử dụng KNHT của HV ..................................... 112
10. Bảng 2.18. Đánh giá của HV về mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan đến sự hình thành và phát triển KNHT môn TLH .............................. 115 Bảng 2.19. Đánh giá của HV về mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến sự hình thành và phát triển KNHT môn TLH .............................. 119 Bảng 2.20. Đánh giá của HV về mức độ khả thi của các biện pháp nhằm nâng cao KNHT môn TLH của HV trường CĐ CSND II. .......................... 121