Luận văn Hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua kho bạc nhà nước tại huyện Sốp Cộp tỉnh Sơn La

Nội dung tài liệu: Luận văn Hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua kho bạc nhà nước tại huyện Sốp Cộp tỉnh Sơn La

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP&PTNT TRƯỜNG ÐẠI HỌC LÂM NGHIỆP NGUYỄN HỮU QUÂN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN SỐP CỘP TỈNH SƠN LA CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ NGÀNH: 8310110 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN BÁ NGÃI Hà Nội, 2020
2. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi cũng xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Người cam đoan Nguyễn Hữu Quân
3. ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chương tình cao học và có được luận văn này, ngoài sự nỗ lực cố gắng của bản thân, tôi bày tỏ lòng biết ơn đến thầy cô giáo trường Đại học Lâm Nghiệp và các thầy cô giáo khác đã từng giảng dạy, đã nhiệt tình giúp đỡ cho tôi. Tôi xin chân thành cảm ơn, Phòng đào tạo sau Đại học - Đại học Lâm Nghiệp đã giúp đỡ tôi nhiều trong quá trình học tập và nghiên cứu khoa học tại trường. Đặc biệt, tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo PGS.TS. Nguyễn Bá Ngãi là người trực tiếp hướng dẫn đã chỉ bảo, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn. Tôi xin cảm ơn Ban giám đốc cùng toàn thể cán bộ công chức KBNN Sốp Cộp, các Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án ĐTXD, các phòng ban tại huyện Sốp Cộp đã nhiệt tình giúp đỡ tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Học viên Nguyễn Hữu Quân
4. iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC .................................................................................................................iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... vi DANH MỤC CÁC BẢNG ....................................................................................... vii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ ............................................................... viii MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC .......................... 5 1.1. Cơ sở lý luận về công tác quản lý chi NSNN ......................................... 5 1.1.1. Một số khái niệm có liên quan .......................................................... 5 1.1.2. Phân loại chi NSNNcho đầu tư XDCB ........................................... 12 1.1.3. Vai trò của quản lý chi ĐTXDCB qua kho bạc Nhà nước .............. 16 1.1.4. Nội dung công tác quản lý chi ĐTXDCB qua Kho bạc Nhà nước . 16 1.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chiđầu tư XDCBqua KBNN huyện .. 28 1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý chi ĐTXDCB qua KBNN .......................... 31 1.2.1. Các quy định hiện hành áp dụng trong quản lý chi ĐTXDCB qua KBNN .... 31 1.2.2. Chủ trương của KBNN trong quản lý chi đầu tư XDCB ................ 32 1.2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy hệ thống Kho bạc Nhà nước hiện nay ...... 32 1.2.4. Một số kinh nghiệm công tác quản lý chi ĐTXDCB qua Kho bạc Nhà nước của một số địa phương ............................................................. 32 1.2.5. Bài học kinh nghiệm đối vớiKBNN Sốp Cộp trong kiểm soát chi vốn đầu tư xây dựng cơ bản ............................................................................ 34 Chương 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...... 36 2.1. Đặc điểm cơ bản huyện Sốp Cộp .......................................................... 36 2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên ........................................................... 36 2.1.2. Đặc điểm về kinh tế - xã hội huyện Sốp Cộp .................................. 38 2.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội có ảnh
5. iv hưởng đến công tác quản lý ĐTXDCBqua kho bạc Nhà nước tại huyện Sốp Cộp ..................................................................................................... 41 2.2. Khái quát về Kho bạc Nhà nước huyện Sốp Cộp ................................ 44 2.2.1. Tổ chức bộ máy Kho bạc Nhà nước Sốp Cộp................................. 44 2.2.2. Nhiệm vụ, chức năng của Kho bạc Nhà nước Sốp Cộp ................ 45 2.2.3. Tình hình đội ngũ cán bộ của Kho bạc Nhà nước Sốp Cộp ........... 48 2.2.4. Mối quan hệ giữa KBNN Sốp Cộp với cấp ủy chính quyền địa phương ... 48 2.3. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 49 2.3.1.Chọn điểm nghiên cứu ..................................................................... 49 2.3.2. Phương pháp thu thập số liệu ......................................................... 53 2.3.3. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu ......................................... 55 2.3.4. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu .......................................................... 55 Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................................. 58 3.1. Thực trạng công tác quản lý chi ĐTXDCB qua kho bạc Nhà nước tại huyện Sốp Cộp ............................................................................................. 58 3.1.1. Thực trạng việc tiếp nhận và kiểm soát hồ sơ ban đầu .................. 58 3.1.2. Thực trạng việc quản lý tạm ứng vốn đầu tư XDCB ...................... 62 3.1.3. Thực trạng kiểm soát thanh toán vốn đầu tư theo khối lượng hoàn thành 68 3.1.4. Thực trạng kiểm soát quyết toán vốn đầu tư XDCB ....................... 77 3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ĐTXDCBqua Kho bạc Nhà nước huyện Sốp Cộp .................................................................................... 81 3.2.1. Các quy định chính sách về quản lý vốn đầu tư XDCBtừ nguồn NSNN ... 81 3.2.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy, phân cấp kiểm soát .................................. 83 3.2.3. Công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát ....................................... 84 3.2.4. Trình độ chuyên môn của cán bộ công chức KBNN Sốp Cộp ........ 85 3.2.5. Công tác cải cách hành chính và văn bản liên quan đến lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản ............................................................................ 86 3.2.6. Trang thiết bị, cơ sở hạ tầng kỹ thuật và công nghệ ...................... 88
6. v 3.3. Những ưu điểm, tồn tại và nguyên nhân .............................................. 89 3.3.1. Những ưu,nhược điểm .................................................................... 89 3.3.2. Nguyên nhân ................................................................................... 93 3.4. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi ĐTXDCBqua KBNN tại huyện Sốp Cộp ............................................................................................. 99 3.4.1. Hoàn thiện cơ chế chính sách trong kiểm soát thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại Kho bạc Nhà nước huyện .................................... 99 3.4.2. Hoàn thiện công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý vốn đầu tư xây dựng từ ngân sách nhà nước .................................................................. 100 3.4.3. Nâng cao trình độ chuyên môn và phẩm chất đạo đức của cán bộ làm công tác kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản .............................. 102 3.4.4. Hoàn thiện công tác cải cách hành chính trong kiểm soát chi vốn đầu tư xây dựng cơ bản .......................................................................... 104 3.4.5. Hiện đại hoá công nghệ, ứng dụng tin học áp dụng trong công tác kiểm soát vốn đầu tư XDCB ................................................................... 105 3.5. Một số kiến nghị hoàn thiện công tác quản lý chi ĐTXDCB qua KBNN tại huyện Sốp Cộp ...................................................................................... 106 3.5.1. Đối với Nhà nước, Bộ Tài chính: ................................................. 106 3.5.2. Đối với các chủ đầu tư và các ban quản lý dự án ........................ 107 3.5.3. Đối với Kho bạc Nhà nước ........................................................... 108 KẾT LUẬN ........................................................................................................... 109 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 111 PHỤ LỤC
7. vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nghĩa tiếng việt BQLDA Ban quản lý dự án CĐT Chủ đầu tư GPMB Giải phóng mặt bằng HĐND Hội đồng nhân dân KBNN Kho bạc Nhà nước KSC Kiểm soát chi KTXH Kinh tế xã hội NSNN Ngân sách Nhà nước NSNNĐP Ngân sách Nhà nước địa phương NSNNTW Ngân sách Nhà nước trung ương TSCĐ Tài sản cố định UBND Ủy ban nhân dân XDCB Xây dựng cơ bản
8. vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Phân loại dự án theo tổng mức đầu tư ............................................ 14 Bảng 2.1. Các dự án đang thực hiện thanh toán qua KBNN Sốp Cộp năm 2019 .. 49 Bảng 2.2. Tổng hợp các đối tượng thu thập thông tin .................................... 54 Bảng 3.1. Kết quả kiểm soát hồ sơ ban đầu tại Kho bạc Nhà nước Sốp Cộp ..... 60 Bảng 3.2. Đánh giá của các bên liên quan về kiểm soát hồ sơ chi đầu tư xây dựng cơ bản huyện Sốp Cộp ........................................................................... 61 Bảng 3.3. Quy định về mức tạm ứng đối với các nội dung thanh toán .......... 63 Bảng 3.4. Tình hình tạm ứng chi đầu tư xây dựng cơ bản tại Kho bạc Nhà nước Sốp Cộp (2017-2019) ..................................................................... 64 Bảng 3.5. Đánh giá chung của các bên về kiểm soát tạm ứng chi đầu tư xây dựng cơ bản huyện Sốp Cộp ........................................................................... 68 Bảng 3.6. Thực trạng lỗi từ chối thanh toán vốn đầu tư XDCB qua KBNN Sốp Cộp giai đoạn 2017-2019 ......................................................................... 73 Bảng 3.7. Một số lỗi trong kiểm soát thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản tại xây dựng cơ bản Sốp Cộp .......................................................................... 75 Bảng 3.8. Thực trạng số lượng các công trình quyết toán vồn đầu tư qua kho bạc nhà nước Sốp Cộp giai đoạn 2017-2019 .................................................. 79 Bảng 3.9. Đánh giá của các bên liên quan về kiểm soát chi thanh toán khi dự án, công trình đã được duyệt quyết toán và tất toán ....................................... 80 Bảng 3.10. Đánh giá mức độ ảnh hưởng của cơ chế chính sách về quản lý vốn đầu tư XDCB từ nguồn NSNN ....................................................................... 82 Bảng 3.11. Đội ngũ cán bộ tại kho bạc nhà nước Sốp Cộp, giai đoạn 2017-2019 .. 84
9. viii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình 1.1. Mô hình Quản lý theo phân loại dự án tại bộ phận kiểm soát chi ........ 10 Hình 1.2. Mô hình Quản lý theo phân loại nguồn vốn ................................... 11 Hình 1.3. Mô hình kiểm soát chi theo chức năng ........................................... 12 Hình 1.4. Quy trình tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ ban đầu ............................... 17 Hình 1.5. Sơ đồ quy trình Kiểm soát thanh toán khối lượng hoàn thành vốnđầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN qua KBNN ....................................... 21 Hình 2.1. Sơ đồ mô hình tổ chức bộ máy quản lý tại KBNN Sốp Cộp .......... 44 Biểu đồ 2.1. Tỷ lệ số lượng các dự án được đầu tư xây dựng mới trên địa bàn huyện Sốp Cộp năm 2019 ............................................................................... 52 Biểu đồ 3.1. Số hồ sơ không đủ điều kiện qua các năm 2017-2019 ............... 60 Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ phần trăm số hồ sơ tạm ứng được chấp nhận và vị từ chối qua KBNN Sốp Cộp giai đoạn 2017-2019 ..................................................... 64 Biểu đồ 3.3. Ý kiến đánh giá của Ban quản lý dự án ĐTXD và các lãnh đạo phòng ban trong huyện Sốp về những khó khăn trong công tác tạm ứng .......... 67 Sơ đồ 3.4. Tổng hợp số tiền thanh toán KLHTvốn đầu tư XDCB qua KBNN Sốp Cộp giai đoạn 2017 – 2019 ...................................................................... 71 Biểu đồ 3.5. Thực trạng lỗi từ chối thanh toán vốn đầu tư XDCB qua KBNN Sốp Cộp giai đoạn 2017-2019 ......................................................................... 74 Biểu đồ 3.6. Biểu đồ thể hiện mức độ ảnh hưởng của cơ chế chính sách về quản lý vốn đầu tư XDCB từ nguồn NSNN ................................................... 83
10. 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hệ thống Kho bạc Nhà nước là đơn vị trực thuộc Bộ Tài chính, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về quỹ Ngân sách Nhà nước, các quỹ tài chính Nhà nước và các quỹ khác của Nhà nước được giao theo quy định của pháp luật, thực hiện việc huy động vốn cho Ngân sách Nhà nước và cho đầu tư phát triển. KBNN được thành lập từ ngày 01/04/1990, qua nhiều năm xây dựng và phát triển, cùng với việc xây dựng và củng cố tổ chức bộ máy, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ đã luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ do Đảng, Nhà nước, Bộ Tài chính giao. Đầu tư XDCB của nhà nước là hoạt động đầu tư của Nhà nước, bao gồm các dự án đầu tư XDCB được hoạch định trong kế hoạch nhà nước và được cấp phát bằng nguồn vốn Ngân sách của Nhà nước, đầu tư bằng nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước, nguồn vốn của doanh nghiệp nhà nước có nguồn gốc từ Ngân sách Nhà nước. Kiểm soát chi không phải là công cụ quản lý riêng của Nhà nước mà bất kỳ thành phần kinh tế nào, cá nhân nào khi thực hiện bất kỳ hoạt động kinh tế nào khi thanh toán tiền ra cũng đều phải kiểm soát để đảm bảo đồng tiền bỏ ra hợp lý nhất, tiết kiệm nhất với mục đích cuối cùng là sử dụng tối ưu hiệu quả sử dụng nguồn vốn của Nhà nước. Vì vậy, để đảm bảo nguồn vốn đầu tư được sử dụng hiệu quả thì công tác kiểm soát được thực hiện thường xuyên, liên tục trong suốt quá trình đầu tư xây dựng dự án, từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư đến kết thúc đầu tư đưa dự án hoàn thành vào khai thác sử dụng. Bên cạnh đó Sốp Cộp là huyện biên giới của tỉnh Sơn La, điều kiện kinh tế - xã hội, đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn trong cả nước