Luận văn Hiện đại hóa hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Hàm Yên tỉnh Tuyên Quang

Nội dung tài liệu: Luận văn Hiện đại hóa hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Hàm Yên tỉnh Tuyên Quang

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ../ .. ../ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHÙNG THỊ TUYẾT MAI HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN TỈNH TUYÊN QUANG LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2021
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ../ .. ../ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHÙNG THỊ TUYẾT MAI HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN TỈNH TUYÊN QUANG LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8.34.04.03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. LƢU KIẾM THANH HÀ NỘI - NĂM 2021
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân và không sao chép các công trình nghiên cứu của ngƣời khác để làm sản phẩm của riêng mình. Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc và kết quả trình bày trong luận văn đƣợc thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung thực chƣa từng đƣợc ai công bố trƣớc đây. Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác thực và nguyên bản của luận văn. Học viên Phùng Thị Tuyết Mai
4. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, trƣớc tiên tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Học viện Hành chính quốc gia, Khoa Đào tạo sau Đại học; các thầy cô giáo đã trực tiếp truyền thụ, trang bị cho tôi những kiến thức cơ bản và những định hƣớng đúng đắn trong học tập và tu dƣỡng đạo đức, tạo tiền đề tốt để tôi học tập và nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Lƣu Kiếm Thanh đã dành nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình hƣớng dẫn, chỉ bảo cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài. Tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo UBND huyện Hàm Yên; phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Hàm Yên, Văn phòng HĐND&UBND huyện, Phòng Nội vụ huyện, Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa - Truyền thông và Thể thao huyện Hàm Yên và UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Hàm Yên đã cung cấp những thông tin cần thiết và giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài. Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, ngƣời thân và bạn bè đã quan tâm giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện cho tôi trong học tập, tiến hành nghiên cứu và hoàn thành đề tài này. Xin chân thành cảm ơn! Học viên Phùng Thị Tuyết Mai
5. DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT STT DẠNG VIẾT TẮT DẠNG ĐẦY ĐỦ 1 CBCC Cán bộ công chức 2 CCHC Cải cách hành chính 3 CNTT Công nghệ thông tin 4 CP Chính phủ 5 HĐH Hiện đại hóa 6 HTX Hợp tác xã 7 HĐND Hội đồng nhân dân 8 KH Kế hoạch 9 KT&HT Kinh tế và Hạ tầng 10 NĐ Nghị định 11 NQ Nghị quyết 12 PTNT Phát triển nông thôn 13 TB&XH Thƣơng binh và xã hội 14 TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam 15 UBND Ủy ban nhân dân
6. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH ................................................................................................. 9 1.1. Lý luận chung về nền hành chính ............................................................... 9 1.1.1. Khái niệm nền hành chính ....................................................................... 9 1.1.2. Các yếu tố cấu thành nền hành chính ...................................................... 9 1.1.3. Những đặc tính chủ yếu của nền hành chính ......................................... 10 1.1.4. Tính tất yếu nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả của nền hành chính nhà nước ........................................................................................................... 13 1.2. Lý luận chung về HĐH hành chính .......................................................... 15 1.2.1. Các khái niệm ......................................................................................... 15 1.2.2. Đặc điểm của HĐH hành chính ............................................................. 16 1.2.3. Nội dung HĐH hành chính .................................................................... 17 1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến HĐH hành chính ......................................... 21 1.3. Kinh nghiệm HĐH hành chính của một số địa phƣơng trong nƣớc ......... 23 1.3.1. Kinh nghiệm của huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc ........................... 23 1.3.2. Kinh nghiệm của huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định .............................. 25 1.4. Bài học kinh nghiệm đối với huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang .......... 29 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ................................................................................... 30 Chƣơng 2 THỰC TRẠNG HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN, TỈNH TUYÊN QUANG ............ 31 2.1. Giới thiệu chung về huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ........................ 31 2.1.1. Điều kiện tự nhiên .................................................................................. 31 2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ....................................................................... 33 2.1.3. Tổ chức bộ máy và nhân sự của huyện Hàm Yên ................................. 36 2.1.4. Đánh giá chung về huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ....................... 42 2.2. Thực trạng hiện đại hóa hành chính tại ủy ban nhân dân huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ............................................................................................. 44 2.2.1. Công tác chỉ đạo, điều hành ................................................................... 44 2.2.2. Thực trạng ứng dụng CNTT trong hoạt động hành chính ..................... 51
7. 2.2.3. Công bố danh mục các dịch vụ hành chính trên mạng thông tin điện tử hành chính ........................................................................................................ 60 2.2.4. Áp dụng hệ thống quản lý chất lƣợng trong các cơ quan hành chính nhà nƣớc .................................................................................................................. 63 2.2.5. Hiện đại hóa trang thiết bị, cơ sở vật chất kỹ thuật trụ sở làm việc ....... 69 2.3. Đánh giá chung về công tác HĐH hành chính tại UBND huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ............................................................................................. 71 2.3.1. Những kết quả đạt đƣợc ......................................................................... 71 2.3.2. Một số hạn chế và nguyên nhân của hạn chế ......................................... 74 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ................................................................................... 77 Chƣơng 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH HIỆN ĐẠI HÓA HÀNH CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HÀM YÊN, TỈNH TUYÊN QUANG ........................................................................................................... 79 3.1. Quan điểm, mục tiêu hiện đại hóa hành chính của ủy ban nhân dân huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ........................................................................... 79 3.1.1. Quan điểm .............................................................................................. 79 3.1.2. Mục tiêu chung ....................................................................................... 79 3.1.3. Mục tiêu cụ thể ....................................................................................... 80 3.2. Giải pháp đẩy mạnh hiện đại hóa hành chính tại ủy ban nhân dân huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang ........................................................................... 81 3.2.1. Đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 ....... 81 3.2.2. Hoàn thiện công tác xây dựng, áp dụng Hệ thống quản lý chất lƣợng ISO 9001:2015 ................................................................................................. 84 3.2.3. Hoàn thiện nội dung trang Thông tin điện tử của huyện Hàm Yên ....... 86 3.2.4. Tăng cƣờng đầu tƣ xây dựng trụ sở UBND các xã, thị trấn .................. 87 3.2.5. Nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT trong công tác quản lý và điều hành tại UBND huyện và UBND các xã, thị trấn ............................................ 88 3.2.6. Tăng cƣờng đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, công chức về hiện đại hóa hành chính ................................................................................................................. 90 3.2.7. Bố trí hỗ trợ kinh phí để thực hiện HĐH hành chính ............................ 93 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ................................................................................... 94 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 95 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 98
8. DANH MỤC BẢNG BIỂU Hình 1.1: Cổng thông tin giao tiếp điện tử huyện Vĩnh Tường ...................... 24 Hình 1.2: Cổng thông tin giao tiếp điện tử huyện Trực Ninh ......................... 26 Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy huyện Hàm Yên ......................................... 38 Hình 2.2: Tập huấn sử dụng hệ thống quản lý văn bản và điều hành ............ 53 Hình 2.3: Cổng thông tin điện tử huyện Hàm Yên .......................................... 54 Hình 2.4: Hệ thống quản lý văn bản và điều hành UBND huyện Hàm Yên ... 55 Hình 2.5: Cán bộ UBND huyện Hàm Yên hướng dẫn người dân tra cứu thông tin về thủ tục hành chính trên máy tính ........................................................... 57 Hình 2.6: Huyện Hàm Yên công bố danh mục các dịch vụ hành chính trên mạng thông tin điện tử hành chính ................................................................. 60 Hình 2.7: Trụ sở UBND xã Đức Ninh được đầu tư xây dựng mới năm 2017 .... 71 Hình 2.8: Kết quả xác định chỉ số CCHC các huyện, thành phố thuộc tỉnh Tuyên Quang ................................................................................................... 73 Hình 2.9: Kết quả xác định chỉ số hiện đại hóa hành chính các huyện, thành phố thuộc tỉnh Tuyên Quang ........................................................................... 74 Bảng 2.1: Tình hình cán bộ, công chức, viên chức thuộc UBND huyện Hàm Yên thời điểm 31/12/2019 ............................................................................... 41 Bảng 2.2: Tổng hợp số cán bộ, công chức tham gia các lớp tập huấn về ứng dụng CNTT ...................................................................................................... 52 Bảng 2.3: Kết quả triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 của huyện Hàm Yên................................................................................................ 59 Bảng 2.4: Danh mục các dịch vụ hành chính cấp huyện trên mạng thông tin điện tử hành chính huyện Hàm Yên ................................................................ 61 Bảng 2.5: Danh mục các dịch vụ hành chính cấp xã trên mạng thông tin điện tử hành chính huyện Hàm Yên ........................................................................ 62 Bảng 2.6: Đối tượng, nội dung, thời gian thực hiện xây dựng và áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2015 .......... 66 Bảng 2.7: Danh mục UBND các xã, thị trấn ở huyện Hàm Yên được đầu tư xây dựng mới trong giai đoạn 2017-2019 ....................................................... 70
9. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xây dựng nền hành chính theo hƣớng chuyên nghiệp, hiện đại, chuyển từ “quản lý” sang “phục vụ” là mục tiêu mà các cơ quan hành chính nhà nƣớc đang hƣớng tới. Để thực hiện đƣợc mục tiêu này, yêu cầu đặt ra là phải tiếp tục HĐH nền hành chính, đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào hoạt động quản lý nhà nƣớc. Đồng thời, cần tăng cƣờng hơn nữa vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, ngƣời đứng đầu các cơ quan hành chính nhà nƣớc; tiếp tục kiện toàn, đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy theo hƣớng tinh gọn; xây dựng, nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBCC, viên chức, coi đây vừa là mục tiêu vừa là động lực của CCHC. Hàm Yên là huyện miền núi n m về phía Tây Bắc của tỉnh Tuyên Quang, trung tâm huyện cách thành phố Tuyên Quang 42 km theo Quốc lộ 2). Huyện Hàm Yên có 18 đơn vị hành chính, gồm 01 thị trấn và 17 xã. Năm 2019, huyện Hàm Yên có trên 31.800 hộ, dân số trên 120.000 ngƣời. Huyện có phía Bắc giáp huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang; phía Nam giáp huyện Yên Sơn; phía Đông giáp huyện Chiêm Hóa; phía Tây giáp huyện Yên Bình và huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái. Những năm qua, huyện Hàm Yên luôn xác định HĐH nền hành chính Nhà nƣớc là một khâu quan trọng của tiến trình CCHC, góp phần vào việc đẩy nhanh quá trình giải quyết thủ tục hành chính cho ngƣời dân và doanh nghiệp. Để thực hiện nội dung này, thời gian qua, huyện Hàm Yên đã quan tâm đầu tƣ cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan hành chính nh m đáp ứng tốt yêu cầu của công cuộc đổi mới. Huyện Hàm Yên đã chủ động khắc phục khó khăn về kinh phí để từng bƣớc HĐH nền hành chính, đầu tƣ xây dựng bộ phận một cửa điện tử hiện đại, vận hành giải quyết liên thông thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực tƣ pháp, đất đai, cấp phép xây dựng, lao động, thƣơng 1
10. binh và xã hội từ cấp xã đến cấp huyện. Bộ phận một cửa từ xã lên huyện đều đƣợc huyện Hàm Yên đầu tƣ xây dựng đảm bảo diện tích làm việc, đầy đủ máy tính, máy in, quạt, điện thoại, tủ đựng tài liệu, bàn ghế làm việc, phục vụ ngƣời dân đến giao dịch... Đồng thời, huyện đã ban hành quy chế, quy định thủ tục, quy trình tiếp nhận, xử lý và trả kết quả bảo đảm nhanh gọn, hiệu quả, đúng quy định của pháp luật. Bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, công tác HĐH hành chính tại UBND huyện Hàm Yên vẫn còn một số khó khăn, bất cập cần giải quyết. Thực tế cho thấy cơ sở hạ tầng CNTT của UBND cấp huyện tƣơng đối sẵn sàng, thuận tiện cung cấp dịch vụ công trực tuyến, nhƣng tỷ lệ hồ sơ đƣợc giải quyết còn thấp, nguyên nhân là do ngƣời dân chƣa hình thành thói quen giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính qua môi trƣờng mạng internet; mức độ khai thác, sử dụng các phần mềm, trang thiết bị CNTT đƣợc đầu tƣ hiệu quả không cao, còn hạn chế nhất định trong việc sử dụng hệ thống quản lý văn bản đi, đến, trao đổi văn bản điện tử giữa các cơ quan, đơn vị, đặc biệt đối với cấp xã; tỷ lệ hồ sơ tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ bƣu chính công ích chƣa đáp ứng yêu cầu Xuất phát từ những vấn đề trên, học viên chọn đề tài: “Hiện đại hóa hành chính tại UBND huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang” làm chủ đề nghiên cứu của luận văn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Liên quan đến công tác HĐH hành chính tại UBND cấp huyện đã có một số công trình nghiên cứu về vấn đề này, trong đó có những công trình liên quan trực tiếp đến đề tài có thể kể đến là: - Bài viết của PGS.TS. Lƣu Kiếm Thanh 2011), “Hiện đại hóa hành chính trong nền kinh tế tri thức” đăng trên Kỷ yếu hội thảo “Cải cách hành chính nhà nƣớc ở Việt Nam từ góc nhìn của nhà khoa học”. Bài viết cho thấy nội dung hiện đại hóa hành chính trong thời đại của nền kinh tế tri thức, chủ yếu trên nền thông tin số hóa tập trung vào các mặt: hiện đại hóa thể chế, hiện 2