Luận văn Giải pháp xử lý nợ xấu của Ngân hàng Thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam chi nhánh 7 – Thành phố Hồ Chí Minh

Nội dung tài liệu: Luận văn Giải pháp xử lý nợ xấu của Ngân hàng Thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam chi nhánh 7 – Thành phố Hồ Chí Minh

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ TƯỜNG VI GIẢI PHÁP XỬ LÝ NỢ XẤU CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH 7 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2019
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆTNAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ TƯỜNG VI GIẢI PHÁP XỬ LÝ NỢ XẤU CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH 7 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8 34 02 01 Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Minh Hải TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2019
3. TÓM TẮT Từ trước đến nay, nợ xấu là vấn đề tồn đọng của nhiều ngân hàng vì hoạt động tín dụng luôn chứa đựng rất nhiều rủi ro. Với các khoản nợ xấu phát sinh khiến cho ngân hàng phải bỏ ra chi phí để trích lập dự phòng làm giảm lợi nhuận, ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Hậu quả của nợ xấu vô cùng nan giải, chúng tác động tiêu cực đến nền kinh tế nói chung và hoạt động của các Ngân hàng thương mại (NHTM) cũng như khách hàng nói riêng. Vì vậy, Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chi nhánh 7 – TP. Hồ Chi Minh (Vietinbank CN7) luôn coi việc xử lý nợ xấu là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu trong hoạt động kinh doanh của mình, luôn đưa ra những biện pháp quyết liệt, tích cực để thu hồi nợ xấu cho ngân hàng, nâng cao lợi nhuận, uy tín của Vietinbank CN7 cũng như của Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (Vietinbank) trong quá trình đổi mới, hiện đại hóa để phát triển và hội nhập với nền kinh tế thế giới. Do đó, luận văn này được thực hiện nhằm đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu tại Vietinbank CN7. Bằng việc sử dụng phương pháp thống kê, mô tả, so sánh, tác giả tiến hành nghiên cứu về quy trình xử lý nợ xấu, các biện pháp xử lý nợ xấu đã được áp dụng tại Vietinbank CN7 và đánh giá thực trạng xử lý nợ xấu tại Ngân hàng giai đoạn 2014 – 2018, từ đó nhận định những tồn tại yếu kém và đề ra giải pháp khắc phục. Kết quả nghiên cứu cho thấy, Vietinbank CN7 đã nỗ lực thúc đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu với nhiều phương án khách nhau. Tuy nhiên, công tác xử lý nợ xấu của Vietinbank CN7 vẫn còn khá nhiều hạn chế, xuất phát từ các nguyên nhân khách quan và chủ quan từ phía bản thân Ngân hàng và khách hàng. Vì vậy, tác giả đã đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu tại Vietinbank CN7 cũng như tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam và một số kiến nghị đối với Chính phủ, Cơ quan hữu quan để tạo thuận lợi cho Ngân hàng trong quá trình triển khai các giải pháp này. Tóm lại, luận văn có những đóng góp về mặt thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu tại Vietinbank CN7 và Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam.
4. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này do chính tôi thực hiện. Những thông tin và nội dung nêu trong đề tài đều dựa trên nghiên cứu thực tế, các số liệu và tài liệu được trích dẫn có nguồn gốc đáng tin cậy. Luận văn này được hoàn thành sau quá trình học tập, nghiên cứu thực tiễn của bản thân và dưới sự hướng dẫn tận tình của thầy TS. Nguyễn Minh Hải. Tác giả luận văn Nguyễn Thị Tường Vi
5. LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc tới đến Quý Thầy Cô Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM đã hỗ trợ, giúp đỡ và trực tiếp giảng dạy, truyền đạt kiến thức khoa học chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng, là cơ sở nền tảng để thực hiện luận văn này và áp dụng vào thực tiễn công việc. Đặc biệt, tôi chân thành tri ân vai trò định hướng khoa học của TS. Nguyễn Minh Hải, giúp tôi hình thành ý tưởng nghiên cứu và dìu dắt tôi từng giai đoạn trong suốt quá trình nghiên cứu để hoàn thiện luận văn về đề tài “Giải pháp xử lý nợ xấu của Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chi nhánh 7 – Thành phố Hồ Chí Minh”. Tôi cũng chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, các anh/chị Lãnh đạo phòng và đồng nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chi nhánh 7 – Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện thuận lợi trong công tác, đồng thời hỗ trợ, tư vấn cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Cuối cùng, tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình và bạn bè luôn động viên, chia sẻ và tiếp thêm nguồn lực cho tôi để hoàn thành luận văn này. Do kinh nghiệm và kiến thức còn hạn chế, luận văn này không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được những ý kiến đóng góp từ Quý Thầy Cô, đồng nghiệp và các bạn học viên. Tôi chân thành cảm ơn.
6. MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................... i DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... iii DANH MỤC HÌNH/ BIỂU ĐỒ/ LƯU ĐỒ ............................................................ iv PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ NỢ XẤU VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .............................................................................. 11 1.1. Tổng quan về nợ xấu ...................................................................................... 11 1.1.1. Các quan điểm về về nợ xấu .......................................................................... 11 1.1.2. Nguyên nhân phát sinh nợ xấu ....................................................................... 14 1.2. Các tác động của nợ xấu................................................................................. 16 1.3. Các biện pháp xử lý nợ xấu của ngân hàng thương mại ................................ 18 1.3.1. Nhóm biện pháp đề xuất lộ trình để khách hàng để rút giảm dư nợ .............. 18 1.3.2. Nhóm biện pháp thanh lý nợ .......................................................................... 19 1.3.3. Biện pháp xử lý nợ xấu bằng quỹ dự phòng .................................................. 21 1.3.4. Các biện pháp xử lý khác ............................................................................... 22 1.4. Kinh nghiệm xử lý nợ xấu của các nước trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam ...................................................... 23 1.4.1. Kinh nghiệm xử lý nợ xấu của một số ngân hàng tiêu biểu trên thế giới ...... 24 1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho Vietinbank trong xử lý nợ xấu .............................. 29 Kết luận chương 1 ..................................................................................................... 32 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG NỢ XẤU VÀ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH 7 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................ 33
7. 2.1. Giới thiệu về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam Chi Nhánh 7 – Thành phố Hồ Chí Minh ........................................................................................... 33 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam ........................................................................................................................ 33 2.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của Vietinbank CN7 ................................... 35 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Vietinbank CN7 .............................................................. 36 2.1.4. Kết quả hoạt động của Vietinbank CN7 giai đoạn 2014-2018 ...................... 37 2.2. Thực trạng xử lý nợ xấu tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chi nhánh 7 Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2014-2018 ....................... 44 2.2.1. Quy trình xử lý nợ xấu tại Vietinbank CN7 ................................................... 44 2.2.2. Các biện pháp xử lý nợ xấu đã được áp dụng tại Vietinbank CN7 ................ 47 2.2.3. Đánh giá thực trạng xử lý nợ xấu tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chi nhánh 7 Thành phố Hồ Chí Minh ......................................... 50 Kết luận chương 2 ..................................................................................................... 61 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH 7 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................ 62 3.1. Định hướng trong hoạt động kinh doanh, quản lý rủi ro và xử lý nợ xấu của Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chi nhánh 7 Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020 ............................................................................................ 62 3.1.1. Về hoạt động kinh doanh ............................................................................... 62 3.1.2. Về quản lý rủi ro và xử lý nợ xấu ................................................................... 64 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chi nhánh 7 Thành phố Hồ Chí Minh ....................... 65 3.2.1. Nâng cao năng lực xử lý nợ và giáo dục đạo đức nghề nghiệp ..................... 65
8. 3.2.2. Kiểm soát, nâng cao chất lượng tài sản .......................................................... 66 3.2.3. Nhận diện sớm nợ xấu .................................................................................... 66 3.2.4. Xây dựng thông tin đầy đủ và công khai về các khoản nợ xấu...................... 66 3.2.5. Về việc xử lý nợ xấu và kiểm soát, hạn chế nợ xấu phát sinh ....................... 67 3.3. Kiến nghị nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam .................................................................................... 68 3.3.1. Tiếp tục hoàn thiện quy trình, quy chế triển khai pháp luật về xử lý nợ xấu. 68 3.3.2. Kiến nghị về công nghệ và cơ cấu tổ chức .................................................... 68 3.3.3. Nâng cao hiệu quả công ty quản lý nợ và khai thác tài sản trực thuộc NHTMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank AMC) ............................................ 68 3.4. Kiến nghị nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu với Chính phủ và các cơ quan hữu quan ........................................................................................................................ 70 3.4.1. Hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp lý liên quan đến thể chế tài chính và xử lý nợ xấu ............................................................................................................... 70 3.4.2. Hoàn thiện quy định xử lý tài sản đảm bảo .................................................... 70 3.4.3. Xây dựng được một hệ thống thông tin quốc gia công khai .......................... 71 3.4.4. Xây dựng và hoàn thiện cơ chế thị trường mua bán nợ ................................. 72 3.4.5. Hoàn thiện pháp luật cho vay ......................................................................... 72 Kết luận chương 3 ................................................................................................... 74 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 75 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 77 PHỤ LỤC ................................................................................................................. 82
9. i DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Giải nghĩa tiếng Anh Giải nghĩa tiếng Việt Current Account 1 CASA Không kỳ hạn Savings Account 2 CB Cán bộ 3 CBTD Cán bộ tín dụng Credit Information 4 CIC Trung tâm thông tin tín dụng Center 5 CVĐ Có vấn đề 6 DNNN Doanh nghiệp Nhà nước 7 DPRR Dự phòng rủi ro Foreign Direct 8 FDI Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài Investment Gross Domestic 9 GDP Tổng sản phẩm quốc nội Product 10 GHTD Giới hạn tín dụng 11 HĐKD Hoạt động kinh doanh 12 HĐTD Hợp đồng tín dụng 13 HĐXLTD Hội đồng xử lý tín dụng 14 KH Khách hàng 15 KHBL Khách hàng bán lẻ 16 KHDN Khách hàng doanh nghiệp 17 LĐP Lãnh đạo phòng 18 NCVĐ Nợ có vấn đề 19 NHNN Ngân Hàng Nhà Nước 20 NHTM Ngân Hàng Thương Mại Ngân Hàng Thương Mại Cổ 21 NHTMCP Phần 22 NIM Net Interest Margin Biên lãi ròng 23 PLN Phân loại nợ 24 QLKN Quản lý khoản nợ
10. ii Small and Medium 25 SME Doanh nghiệp nhỏ và vừa Enterprise 26 SPDV Sản phẩm dịch vụ 27 TCHC Tổ chức hành chính 28 TCTD Tổ Chức Tín Dụng 29 TH Tổng hợp 30 TP.HCM Thành Phố Hồ Chí Minh 31 TSBĐ Tài sản bảo đảm 32 TTQT Thanh toán quốc tế 33 TTTM Tài trợ thương mại Vietnam Asset Công ty TNHH MTV Quản lý 34 VAMC Management tài sản của các tổ chức tín dụng Company Việt Nam Vietnam Joint Stock Ngân hàng Thương mại cổ phần 35 VIETINBANK Commercial Bank For Công Thương Việt Nam Industry And Trade Công ty quản lý nợ và khai thác VIETINBANK tài sản trực thuộc Ngân hàng 36 AMC Thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam Ngân hàng thương mại cổ phần VIETINBANK Công Thương Việt Nam Chi 37 CN7 nhánh 7 – Thành phố Hồ Chí Minh World Trade 38 WTO Tổ chức thương mại thế giới Organization 39 XLKN Xử lý khoản nợ 40 XLRR Xử lý rủi ro