Luận văn Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa

Nội dung tài liệu: Luận văn Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa

1. ®¹i häc quèc gia hµ néi C«ng tr×nh ®•îc hoµn thµnh khoa luËt t¹i Khoa LuËt - §¹i häc Quèc gia Hµ Néi phïng thÞ quyªn Ng•êi h•íng dÉn khoa häc: GS.TS Ph¹m Hång Th¸i ®µo t¹o, båi d•ìng kiÕn thøc ph¸p luËt Ph¶n biÖn 1: cho c¸n bé, c«ng chøc cÊp x· trªn ®Þa bµn tØnh thanh hãa Ph¶n biÖn 2: Chuyªn ngµnh : Lý luËn vµ lÞch sö nhµ n•íc vµ ph¸p luËt M· sè : 60 38 01 LuËn v¨n ®•îc b¶o vÖ t¹i Héi ®ång chÊm luËn v¨n, häp t¹i Khoa LuËt - §¹i häc Quèc gia Hµ Néi. Vµo håi ..... giê ....., ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 2012. tãm t¾t luËn v¨n th¹c sÜ luËt häc Cã thÓ t×m hiÓu luËn v¨n t¹i Trung t©m t• liÖu - Th• viÖn §¹i häc Quèc gia Hµ Néi Trung t©m t• liÖu - Khoa LuËt §¹i häc Quèc gia Hµ Néi hµ néi - 2012 1 2
2. MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các từ viết tắt Danh mục các bảng MỞ ĐẦU 1 Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG 6 KIẾN THỨC PHÁP LUẬT CHO CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Khái niệm, vị trí, vai trò của cán bộ, công chức cấp xã 6 1.1.1. Khái niệm cán bộ, công chức cấp xã 6 1.1.2. Vị trí, vai trò của cán bộ, công chức cấp xã 9 1.2. Khái niệm, đặc điểm, nội dung đào tạo, bồi dưỡng kiến thức 10 pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã 1.2.1. Khái niệm đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, 10 công chức cấp xã 1.2.2. Đặc điểm đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, 12 công chức cấp xã 1.2.3. Nội dung đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, 19 công chức cấp xã 1.3. Yêu cầu và điều kiện đảm bảo cho công tác đào tạo, bồi 24
3. dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã 1.3.1. Yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, 24 công chức cấp xã 1.3.2. Điều kiện đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, 30 công chức cấp xã Chương 2: ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC PHÁP LUẬT CHO 35 CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THANH HÓA 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hội ảnh 35 hưởng đến đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên 35 2.1.2. Đặc điểm kinh tế 36 2.1.3. Đặc điểm xã hội 37 2.2. Tình hình đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh 39 Thanh Hóa 2.2.1. Khái quát chung về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa 39 bàn tỉnh Thanh Hóa 2.2.2. Nhận xét chung về tình hình cán bộ, công chức cấp xã trên địa 53 bàn tỉnh Thanh Hoá 2.3. Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức 58 cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá hiện nay 2.3.1. Kết quả đạt được của công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp 59 luật cho cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá 2.3.2. Đánh giá về công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật 71 cho cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá
4. Chương 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TRONG ĐÀO 81 TẠO, BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC PHÁP LUẬT CHO CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THANH HÓA HIỆN NAY 3.1. Quan điểm về đào tạo bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán 81 bộ công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá 3.1.1. Đào tạo, bồi kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã 81 trước hết phải nhận thức sâu sắc quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác đào, tạo bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã 3.1.2. Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức 83 cấp xã phải bám sát quan điểm chỉ đạo của Tỉnh uỷ, Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hoá 3.1.3. Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức 84 cấp xã là yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay 3.2. Giải pháp về đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán 89 bộ công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá hiện nay 3.2.2. Tăng cường quản lý nhà nước về công tác đào tạo, bồi dưỡng 90 kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã 3.2.3. Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng 91 kiến thức pháp luật cán bộ, công chức cấp xã 3.2.4. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật và các 95 chính sách về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã 3.2.5. Tăng cư ơ sở đào tạo, bồi dưỡng 96 3.2.6. Về nguồn kinh phí 97 KẾT LUẬN 98
5. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 100 PHỤ LỤC 104
6. Danh môc c¸c Tõ VIÕT T¾T CBCC : Cán bộ, công chức ĐTBD : Đào tạo, bồi dưỡng HĐND : Hội đồng nhân dân UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa
7. Danh môc c¸c b¶ng Sè hiÖu Tªn b¶ng Trang b¶ng 2.1 Số liệu về trình độ văn hóa của cán bộ chuyên trách cấp 43 xã tỉnh Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.2 Số liệu về trình độ chuyên môn của cán bộ chuyên trách 45 cấp xã tỉnh Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.3 Số liệu về trình độ lý luận chính trị của cán bộ chuyên 45 trách cấp xã tỉnh Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.4 Số liệu về trình độ quản lý hành chính nhà nước của cán 46 bộ chuyên trách cấp xã tỉnh Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.5 Số liệu về độ tuổi của cán bộ chuyên trách cấp xã tỉnh 47 Thanh Hóa năm 2005, 2010 5.6 Số liệu về trình độ văn hóa của công chức cấp xã tỉnh 49 Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.7 Số liệu về trình độ chuyên môn của công chức cấp xã tỉnh 50 Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.8 Số liệu về trình độ lý luận chính trị của công chức cấp xã 51 tỉnh Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.9 Số liệu về trình độ quản lý nhà nước của công chức cấp 52 xã tỉnh Thanh Hóa năm 2005, 2010 2.10 Số liệu về độ tuổi của công chức cấp xã tỉnh Thanh Hóa 53 năm 2005, 2010 2.11 Kết quả đào tạo hệ trung cấp Chính trị - Hành chính tập trung 59 2.12 Kết quả đào tạo hệ trung cấp Chính trị - Hành chính tại chức 60 2.13 Kết quả đào tạo hệ trung cấp Hành chính - Văn thư 61
8. 2.14 Kết quả đào tạo hệ trung cấp Luật 62 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xây dựng Nhà nước pháp quyền ở nước ta trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay là một đòi hỏi cấp thiết, phù hợp với những đòi hỏi khách quan của đất nước và xu thế chung của thời đại. Một trong những đặc trưng cơ bản của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) Việt Nam đó là đảm bảo tính tối cao của luật trong việc điều chỉnh tất cả các mối quan hệ xã hội. Vì vậy việc đào tạo, bồi dưỡng (ĐTBD) kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức (CBCC) một việc làm rất quan trọng và cần thiết, bởi CBCC là bộ phận cấu thành nên bộ máy nhà nước, thay mặt nhà nước và gắn liền với vận mệnh của đất nước. Thông qua những hoạt động cụ thể của CBCC thì chức năng nhiệm vụ của nhà nước mới được thực hiện, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định "Cán bộ là gốc của mọi công việc". Nhà nước muốn vững mạnh thì CBCC phải vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ, có năng lực quản lý và hiểu biệt về pháp luật. Do đó, "huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng" [24, tr. 269]. Theo quy định của pháp luật về CBCC hiện hành, CBCC làm việc ở cả bốn cấp đơn vị hành chính trong cơ quan, tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội. Trong đó CBCC xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) có một vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng đây là nơi trực tiếp tổ chức, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân là cầu nối giữa nhà nước và nhân dân. Tất cả những
9. hoạt động đó có thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã, ảnh hưởng đến sức mạnh của hệ thống chính trị ở cơ sở, tác động trực tiếp đến sự nghiệp cách mạng và đổi mới của Đảng và Nhà nước ta. Điều đó đã được chứng minh qua thực tiễn ở Việt Nam ở nơi nào có trình độ học vấn nói chung, kiến thức pháp luật nói riêng của đội ngũ CBCC vững mạnh thì chính quyền cơ sở ở đó vững mạnh, ý thức pháp luật của người dân cũng được nâng cao và ngược lại. Qua mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau Nhà nước ta đã có những chính sách cụ thể về ĐTBD nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp cũng như kiến thức pháp luật cho CBCC cấp xã, làm cho chất lượng của CBCC cấp xã ngày càng được nâng cao về mọi mặt đặc biệt là việc sử dụng pháp luật vào quản lý nhà nước, quản lý xã hội tại cơ sở phần nào đáp ứng được yêu cầu trong thời kỳ mới hiện nay. Bên cạnh đó công tác ĐTBD kiến thức pháp luật cho CBCC cấp xã còn nhiều hạn chế chủ yếu là mới thực hiện việc cung cấp thông tin pháp luật mà chưa đưa ra được kỹ năng vận dụng pháp luật, vì vậy khi gặp phải những tình huống phức tạp thì CBCC cấp xã còn lúng túng và chưa đưa ra được phương án giải quyết tối ưu. Thanh Hóa là một tỉnh đất rộng, người đông với địa hình tự nhiên phức tạp, có nhiều dân tộc anh em cùng sinh sống. Do đó đội ngũ CBCC cấp xã càng có vị trí, vai trò quan trọng góp phần quyết định lòng tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, quyết định sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Vì vậy công tác ĐTBD kiến thức pháp luật cho CBCC cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa là yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay. Với những lý do trình bày ở trên tôi đã lựa chọn và nghiên cứu đề tài "Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa".
10. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Vấn đề CBCC và ĐTBD CBCC cấp xã đã được nhiều nhà khoa học phân tích nghiên cứu dưới nhiều cấp độ tính chất khác nhau, có giá trị thiết thực và được vận dụng vào thực tiễn. Những công trình, bài viết đó là: - PGS.TS Nguyễn Phú Trọng, PGS.TS Trần Xuân Sầm: "Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước", Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001. - TS Lê Đình Khiên: "Nâng cao ý thức pháp luật cho đội ngũ cán bộ quản lý hành chính", Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002. - PGS.TS Lê Văn Hòe: "Công tác nghiên cứu lý luận về giáo dục pháp luật trong thời kỳ đổi mới", Tạp chí Nghiên cứu pháp luật, 2008. - TS Trương Tiến Hưng: "Bồi dưỡng công chức theo nhu cầu công việc" Tạp chí Tổ chức Nhà nước, 2010. - TS Nguyễn Thị Hồng Hải: "Tư tưởng Hồ Chí Minh về tuyển chọn và đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức", Tạp chí Tổ chức nhà nước, 2011. - Nguyễn Thị Hậu: "Nâng cao đội ngũ cán bộ công chức chính quyền cấp xã ở tỉnh Phú Thọ hiện nay", Luận văn thạc sĩ, Hà Nội, 2003. - Trần Văn Tài: "Đào tạo nguồn cán bộ quản lý hành chính nhà nước cấp xã trên địa bàn thành phố Cần Thơ - Thực trạng và giải pháp", Luận văn thạc sĩ, Hà Nội, 2004. - Đào Văn Hội: "Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai", Luận văn thạc sĩ, Hà Nội, 2005.